Curlannia
La Curlannia (pi littuni: Kurzeme, tudiscu: Kurland, pulaccu: Kurlandia, pi latinu: Curonia / Couronia) è na riggiuni stòrica dâ zona bàltica chi oi fa parti dâ Lettonia. Ntô passatu custituìa na pruvincia dû stato dî Cavaleri Tiutònici dâ Livonia (ca. 1200–1560), poi fu na ducea comu parti di l'Unioni Pulonia-Lituania (1560–1795), e na pruvincia dâ Russia mpiriali (1795–1918).
Giografìa cancia
Lu confini nord-est dâ Curlannia era dilimitatu dû ciumi Daugava (Dvina), chi la siparava dî riparti dâ Latgallia (chi a ddi tempi dû Mperu russu era parti dâ pruvincia di Vitebsk) e dâ Livonia. Ô nord era dilimitata dû golfu di Riga, ô punenti dû mari Bàlticu e ô sud cunfinava câ Prussia orientali (pruvincia dâ Prussia) e cû ripartu russu di Kovno.
Storia cancia
Nnî tempi antichi era abbitata dî curi nu pòpulu bàlticu. Ntô 1237, la riggiuni passau sutta lu cuntrollu di l'Òrdinu Tiutònicu.
Ntô 1651 la ducea di Curlannia acchiappa la sò prima culonia nna l'Àfrica: l'ìsula di Sant'Andrea, supra lu ciumi Gambia, unni vinni funnatu lu Forti Jacobbi. La culonia spurtava avoriu, oru, pedda e spezzi. Anticchia cchiù tardi, ntô 1652, li Curlannisi stabbileru na nova culonia nta l'ìsula caraibbica di Tobbagu, d'unni spurtàvanu zùccaru, tabbaccu, caffè e spezzi.
Viditi puru: cancia
