Dùppia articulazzioni

Ntâ linguìstica la dùppia articulazzioni è na prupritati dô linguàggiu ca cunzisti ntô fattu ca lu significanti di nu signu linguìsticu è articulatu a dui liveddi addiversi.

  • A nu primu liveddu iddu è urganizzatu e scumpunìbbili a pezzi o "madduni" ca sunnu ancora purtaturi di significatu.
    Pi d'asèmpiu la palora iattu è scumpunìbbili in iatt- e -u (unni iatt- havi lu significatu di filinu dumèsticu eccitra, mentri -u ìnnica unu sulu/singulari).
    Sti pezzi li putemu attruvari 'n tanti àutri palori: iatt-a, iatt-i, iatt-uzz-u oppuri bedd-u, libbr-u, sign-u eccitra.
    Stu primu liveddu è dittu "prima articulazzioni" e ognidunu di sti pezzi lu putemu chiamari "murfema".
  • A nu sicunnu liveddu lu signu linguìsticu è urganizzatu e scumpunìbbili 'n pezzi ancora cchiù nichi ca a sta vota nun hannu significatu e ca custituìsciunu li unitati mìnimi dô significanti.
    Pi d'asèmpiu sempri la palora iattu è furmata di i-a-t-t-u, oppuru la frasi lu iattu curri ntâ strata è furmata di l-u i-a-t-t-u c-u-r-r-i n-t-â s-t-r-a-t-a.
    Stu sicunnu liveddu di scumpunibbilitati è dittu "sicunna articulazzioni" e ogniduna unitati mìnima dô significanti la putemu chiamari "funema".

La duppia articulazzioni cunzenti â lingua granni ecunumicitati picchì cu nu nùmmiru limitatu di unitati di sicunna articulazzioni vacanti di significatu (li funemi) si ponnu custruiri nu nùmmiru nfinitu di intità ca hannu significatu (di li murfemi a li frasi, li pirìudi, li testi eccitra).
Chistu avveni grazzi a lu princìpiu dâ cumminaturitati, zoè la pussibbilitati di cumminari li funemi ntra d'iddi stissi.