Origanum vulgaris

L'Origanum vulgaris, chiamatu arìsciunu, arìanu o rìanu 'n Sicilia, (Origanum, L. 1753) è n'èriva cispugghiusa arumàtica dâ famigghia dî Labiate. St'èriva è diffusa ntê zoni miditirrànii. Ci havi nu fustu erettu, e ciuri dî quali si strai n'ogghiu essinziali mpiegatu pi nzapuriri li vivanni o n farmacoluggìa pi li sò prupitati antispasmòdichi, diurètichi, sudurìfiri e espitturanti. St'èruva arumàtica s'usa, essiccata, ntâ cucina dî riggiuni miditirrànii (p'asempiu la Sicilia).

Arìanu siccu

La famigghia dî Labiatae o Lamiaceae cumprenni na trintina di speci erivàcii o arvustivi, xeròfili e arumàtichi, tra cui la maiurana.

Ntâ cucina siciliana cancia

L'arisciunu è usatu pi cunzari sarsi, o piatti di varia natura. Assai usatu è viremma pi priparari lu pani cunzatu cu ogghiu e sali, assai apprizzatu quannu lu pani è nisciutu ancora càuru dô furnu.

La pruduzzioni cancia

L'arìsciunu pi usu culinariu veni priparatu essiccannu li macciteddi oppuru li sò fogghi, ca appoi si fanu scutulari pi arricavàrini puzzuddi nichi di fogghi pronti pi l'usu. N cumerciu s'attrovanu varitati urigginari di l'Etna o dâ cava r'Ispica.