Sant'Àgatuni di Lipari

Agatuni di Lipari è un Santu viniratu da Cresia Cattolica ( ? - Lipari (ME), 264)

Quatru di Sant’Agatuni di Lipari ca fa viscuvu Neofitu di Lintini, opra di Mauru Gaetani du 1815 na grutta du Santuariu di S.Maria Adonai a Bruculi (SR)

Aggiografìa cancia

L’aggiografi moderni dicunu ca Agatuni è un’erruri di scrivanu o postu di Sant’Agata. La tradizioni siciliana e li Martirologi Geronimianu e Romanu vonnu ô 5 giugnettu li Santi Agatuni e Trifina. Certi studiusi dicinu ca putissi essiri Sant’Agatuni lu Primu viscuvu di Lipari (ME). D’iddu si parra nall’Atti di Santi frati Martiri Alfiu, Filadelfu e Cirinu, ô tempu dâ pirsicuzioni du ‘Mpiraturi Deciu ( 253 ). Versu lu 264 era viscuvu di Lipari, picchì arricivìu lu Corpu di San Bartulumeu Apostulu, comu scrivinu San Grigoriu di Tours (538-594) e San Teodoru Studita (759-826). Li Riliquii dû Santu foru sarvati na una crisiedda, chiamata prima di San Bartulumeu e oj Sant’Agatuni fora di mura; na facciata c’è na lapidi câ data du 13 frivaru 264. La data nun è sturicamenti certa, ma lu piriudu dâ traslazioni di Riliquii po’ essiri dû 241 ô 313. Numinò San Bartulumeu Patronu di l’Isuli Eoli. Duranti la pirsicuzioni, lu funziunariu ‘mpiriali Diomedi circò Agatuni, ma iddu scappò e si nni ju a Lintini o forsi a Bruculi, vicinu Sarausa, unni ju a stari dintra na grutta, ditta dû Grecu, ca era stata abbitata dû Cristianu Pubbliu, ‘nsemmula a Alissandru, sicritariu di Tertullu, vattiatu cu nomi di Neofitu e fattu parrinu e poi primu viscuvu di Lintini.
Dintra la grutta Agatuni pittò li fiùri dâ Virgini Maria, numinata Matri di l’Adonai(vali a diri dû Signuri in ebbraicu), di tri Santi frati Martiri e autri vicinu o Fonti battisimali. Passata la pirsicuzioni lu viscuvu Agatuni turnò a Lipari, picchì li sò Riliquii e chiddi di San Bartulumeu, nall’annu 838 foru cunfunnuti cu l’ossa di morti sippilluti nà Catidrali pi opra di pirati mussulmani.

Liami esterni cancia