Li dritti umani (o Dritti di l'Omu) sunnu na vranca dû Drittu c’attrova la sô prima tracciatura câ filosufìa greca: Aristòtili e li stòici. Ma lu pirìudu di maiuri riflissioni supra li dritti di l'omu, ‘n quantu dritti naturali (e nun dritti cchiù o menu binivurmenti cunciduti di quarchi auturitati), è lu Mediu Evu, ‘n cui, tra li nummarusi juristi e filusofi ca siddu nn’uccùpanu, emergi la figura di Tomasi d'Aquinu.

‘N etati muderna, doppu lu muvimentu dû giusnaturalismu, emèrginu li tiurìi di l'Illuminismu e l'affirmazzioni dû cuncettu di libbirtati di lu ndividuu, suprattuttu ‘n uppusizzioni a l'assulutismu, la forma di cuvernu carattirìstica di l'etati muderna.

Li primi evidenzi di sta tinnenza si riscòntranu ntâ Dichiarazzioni di Ndipinnenza dî Stati Uniti di Mèrica, c’afferma li "dritti ca nun sunnu alienàbbili" di cui tutti l’òmini sunnu dutati dû Criaturi, nzinu â prima e vera propia carta dî dritti di l'omu, nata dâ Rivuluzzioni Francisa e carattirizzata, parò, di na mpustazzioni cchiù astratta.

Fu appoi Napuliuni a espurtari lu cuncettu di dritti umani nta l’àutri paisi d'Europa, ‘n riartati nigànnuli di fattu (e rinnènnuli, forsi propiu pi chistu, cchiù attraenti). Pirtantu, na vera e propia diffusioni dî stissi s’happi sulu doppu li moti dû 1848 e la cunziquenti prucramazzioni dî primi custituzzioni libbirali ntê vari paisi.

N'ultiriuri granni affirmazzioni dî dritti umani s’happi câ fini dâ Secùnna Guerra Munniali e câ ridazzioni dâ Dichiarazzioni Univirsali dî Dritti di l'OmuNazzioni Uniti, siglata a New York ntô 1948. Cu sta Carta si stabbilìa, pâ prima vota ntâ storia muderna, l'univirsalitati di sti dritti, nun cchiù limitati unicamenti a li Paisi Uccidintali, ma rivoti a lu cumplessu dî pupulazzioni di lu munnu nteru.

Tra li dritti funnamintali di l'Omu si ponnu arrigurdari lu drittu â libbirtati ndividuali, lu drittu â vita, lu drittu d’autuditirminazzioni, lu drittu a n'asistenza dignitusa, lu drittu â libbirtati riliggiusa cû cunziquenti drittu a canciari la propia riliggiuni, oltri ca, di ricenti tipizzazzioni nurmativa, lu drittu â prutizzioni dî propi dati pirsunali.

Vuci currilati cancia