L'Arinariu

Sta pàggina è òrfana, zzuè nun àvi lijami a tràsiri. Pi favuri, agghiunci na lijami a sta pàggina e scancella st'abbisu. Pâ lista cumpleta dî pàggini òrfani, vidi a pàggina dâ catigurìa.

L'Arinariu è n'òpira dû matimaticu sarausanu anticu Archimedi (275-212 a.C). Si tratta di nu libbru abbastanza curtu unni Archimedi nnirizzannusi a Giluni II, figghiu di Giruni II, tirannu di Sarausa, discrivi na manera pi stimari la grannizza di l'universu canusciutu.

Lu tìtulu dû libbru pigghia lu nomu dâ rina, e Archimedi si pruponi comu scopu principali di stimari quanti cocci di rina ci vonnu pi jinchiri tuttu l'universu canusciutu. Pi fari chistu, Archimedi sprummenta na manera assai innuvativa pi ntrudùciri e pi scriviri li nùmmura ssai granni. Ê sò tempa, lu nùmmuru cchiù granni ca si putìa scriviri era la miriadi, ca currispunni a 10000. Iddu sprummintau na nutazzioni ca ci pirmittia di esprimiri tutti li nùmmura nzinu a 10⁸, ntî nu primu passu, e itirannu la prucidura di agghicar nzinu a $10^{8\cdot 10^{16}}$, nu nùmmuru inimmagginabbili pi l'èbbica.

Lu sò travagghiu è pirciò nu travagghiu ca fu â basi dû calculu espuninziali. Tra l'àutri cosi muntuvìa la famusa regula pi la multpiplicazzioni di putenzi ca hannu la stissa basi (ntô sò casu la basi 10):

$10^{a}10^{b}=10^{a+b}$.

 fini agghica â conclusioni ca tuttu l'universu si pò jinchiri cu 10⁶³ cocci di rina.