Muammar Gheddafi

Muamar Gheddafi (Sirti, 19 di giugnu 1942 – 20 di uttuviru 2011) ha statu lu capu di statu dâ Libbia, puru si ufficiarmenti nun ha tinutu nudda càrrica. Ntô 1969 fu â testa di nu corpu di statu chi nstaurau nu riggimi egualitariu di tipu sucialista. Di na pirsunalità assai urigginali, li sò rapporti chê sò vicini dû Miditirraniu nun foru sempri boni, agghicannu puru a n'escalation militari chi â mità di l'anni '80 pruvucau nu ntirventu di l'aviazzioni miricana supra Tripoli e Bengasi. A pàrtiri dû 2001, la pulìtica di Gheddafi canciau a picca a picca, rinunciannu a armari lu sò paisi di armi nucliari, pirmittennu ispizzioni ntirnazziunali, e risarcennu li vittimi di attintati chi di na manera o di n'autra avèvanu statu attribbuiti â Libbia, o e sò sirvizzi sicreti.

Muammar Gheddafi (2009).

Gheddafi ha gudutu di na certa cunsidirazzioni a liveddu dâ pulìtica dû mediu orienti e di l'Africa dû nord, e ntrattinu rapporti ecunòmici, e diplumatici nurmali cu tutti li sò paisi vicini, nzinu ô principiu dû 2011 quannu li muvumenta rivuluzziunari ntê Paisi di l´Africa dû Nord causaru na guerra civili e la cunnanna di la cumunità ntirnazziunali pi li ntirventa a basi di bummi aerei contra li manifestazzioni pacifici dâ pupulazzioni ch'iddu cumannau.

N sèquitu â trasuta a Tripoli dî rivurtusi, la trasfiruta ntî na capitali cuntrullata dî rivurtusi dû cunsigghiu nazziunali di transizzioni, e a la fujuta di Gheddafi stissu e di tutta la sò famigghia, Gheddafi appi a rinunziari ô cuntrollu ininterruttu dâ Libbia pi quasi 42 anni. Gheddafi fu ammazzatu ô mumentu n cui fu catturatu ntâ cità di Sirti ntî chiddu ca fu l'urtumu attu dâ guerra civili lìbbica.