Giurlannu (Besançon, Francia, 1040 - Girgenti, 25 di frivaru 1100) è un Santu viniratu dâ Cresia Cattolica.

Musaicu du XIII seculu no Duomu di Munriali ( PA )

Aggiografìa cancia

Educatu nà Scola Capitulari di San Paulu, unni ‘nsignò e scrissi na pocu di opri (Computu, Tavuli astronomichi, Abacu, Musica, Dialettica, Trattatu supra i Salmi, Abbreviazioni di quattru Evangelisti), secunnu la disciplina scolastica dî sò tempi. Vinni in Italia pi fari un Pilligrinaggiu a Roma e o Santuariu di San MicheliPuglia. Fu lu Primiceriu (lu primu scrittu nà cira, vali a diri u capu di Canonici e da Scola di Cantu) di Miletu (VV), ma riturnò a Besançon unni lu Cunti Ruggeru lu mannò a chiamari pi divintari Viscuvu di Girgenti. Fu cunsacratu dû Papa Urbanu II1088. Ricustruiu pi sei anni la Catidrali (ca oj si pò idintificari cu transettu da stissa ) e a didicò a Madonna Assunta e a San Jacupu Apostolu; frabbicò tanti Cresii, comu chidda di San Cataldu di Cammarata, picchì mancavanu a tutti banni doppu dui seculi di duminiu islamicu; funnò u Capitulu di dudici Canonici e fu annunziaturi du Vangelu, ginirusu chi puvuredda, splinnenti nà carità e uspitalità. A sò granni prioccupazioni fu chidda di pigghiarisi cura di l’abbannunati, di ‘ncuraggiari i Cristiani e purtari a cunvirsioni ca pridicazioni i Judei e i Sarracini. U Malaterra scrivi ca cunvirtìu Achmet Amud e u vattiò a Xacca. Fidèli a Cattidra di Petru pi l’amicizia e a stima di Urbanu II, dittò i Liggi pi guvirnari a Cresia nà carità, virità, ginirusità, nà pietati versu u Sacramentu e a Virgini Maria. Cinc’anni prima da so morti a Cresia universali vitti a Prima Cruciata e a cunferma da Diocesi, comu fu stabbilita di Ruggeru, nò Cunciliu di Bari. Ju a Roma pa morti di Urbanu II e l’elezzioni di Pasquali II ( 1099 ). Murìu u 25 Frivaru 1100. U cultu du Santu fu appruvatu di Papi ‘Nnnuccenzu IV ( 1247), Clementi IV ( 1266), Eugeniu IV ( 1438) e Giuliu II ( 1508). A Festa è u 25 Frivaru. San Giurlannu è u Patronu da Citati e Arcidiocesi di Girgenti, di Portu Empedocli e di Lampidusa e Linusa (AG).

I Riliquii cancia

A guida d’amuri e di pirdunu, u vasu di grandissima pietati, comu si leggi nò sò Ufficiu Ritmicu, fu sippillutu dintra un’urna di marmuru davanti a Catidrali. Na so fjura fu fatta né musaici du Duomu di Munriali (PA) a basi di l’arcu di trunfu, ‘nfacci a San Marzianu. U Viscuvu Gintili nò 1159, comu signu da sò canonizzazioni, purtò u Corpu du Santu dintra a Cresia du latu a manu gritta e u misi dintra na caxia di lignu. L’annu doppu na Riliquia du Santu fu purtata a Palermu comu rjalu du viscuvu Gintili o viscuvu Ugu ca l’havia cunsacratu. A festa da Traslazzioni si cuminciò a cilibrari u 20 Marzu. Nò 1305 u viscuvu Bertoldu de Labbru cunsacrò l’artari majuri da Catidrali e ci murò cocchi Riliquia du Santu. Di tannu ‘npoi a Catidrali di Girgenti fu chiamata di San Giurlannu. Nò 1309 autri Riliquii foru purtati nà Cresia di Santa Maria du Voscu di Rifèsi. Nò 1376 u viscuvu Matteu Fugardu fici fari na caxia d’argentu e u viscuvu Diegu d’Haedu, trasfirutu a Palermu nò 1595 purtò un vrazzu du Santu nà Catidrali unni ancora oj è dintra a Cappella di Riliqiuii. U 7 Maju 1639 u viscuvu Franciscu Trayna fici fari all’arginteri palirmitanu Micheli Ricca a caxia d’argentu ca è chidda unni i Riliquii du Santu sunnu custuditi fino a oj, cullucata dintra a Cappella chiaramuntana da Catidrali di Girgenti.

Bibbliografia cancia

  • Duminicu De Gregoriu San Giurlannu Girgenti, 1988
  • Duminicu De Gregoriu A Cresia Girgentina Girgenti, 1996

Liami cancia