Cercamu perzuni de Calabbria nteressati a scrìviri artìculi, grandi o pìcculi, 'n calabbrisi pe' 'u nostru progettu nciclupèdicu Wikipedia. Nci potìti scrìviri chidu ca volìti (pe' esempiu l'artìculi supra 'i cumuni calabbrisi). Ma pe' favuri, lasciàti una traduzioni d'i paroli diffìcili e ndicàti 'a pruvenienza de 'a parrata calabbrisi usata. Nun mporta se siti riggitanu, catanzarisu, cusentinu, de Cutroni, o de Vibbu, sempri calabbrisi siti! Grazi.

abbiccidariu St'artìculu è scrittu 'n calabbrisi di Catanzaru (CZ), si stai circannu l'artìculu scrittu 'n sicilianu standard, vidi Schelitru.



U scheletru umanu esta hormatu de dui tipi 'e tessutu connettivu (tessutu osseu e tessutu cartilagineu) e svolgia diversi hunzioni:

  • hunziona 'e sostegnu,
  • hunziona 'e proteziuna dell'organi 'nterni,
  • consenta u movimentu (infatti subba l'ossa s'inseriscianu i muscoli vuluntari cchi cunsentanu u movimentu),
  • esta 'na riserva 'e carciu (u principala custituenta dell'ossa) e intervena 'nta regulaziuna d'a carcemia liberandu ioni Ca++ sutta l'aziuna de svariati hatturi (esempiu l'urmuni paraturmuna e tireucarcitunina),
  • 'ntervena 'nta 'a produziuna dell'elementi raffigurati d'o sangu picchi cuntena u tessutu mieloide o midollu russu.

Cumpusiziuna dell'ossa cancia

L'ossu esta hattu de:

  • 26,82% sostanza organica ditta osseina,
  • 55,28% sostanza inorganica cchi comprenda
    • 83,89-85,90% hosfatu 'e carciu,
    • 9,06-11,00% carbonatu 'e carciu,
    • 1,04-1,84% hosfatu 'e magnesiu,
    • 3,20-0,70% hluoruru 'e carciu,
  • 17% acqua .

Struttura e forma dell'ossa cancia

Secundu 'a horma si ponnu distinguira tri tipi 'e ossa:

  • ossa lunghi, ca sunnu chiddhi duva 'a lunghezza prevala subba l'atri dimensiuni e duva 'a parta menzana esta ditta diafasi (esta hatta 'e ossu cumpattu cchi circonda 'nu canala cintrala dittu cavita meduddhara contenenta meduddha ossea), mentre l'estremità sunnu ditti epifisi e sunnu hatti 'e ossu spugnusu delimitatu de nu sottila stratu 'e ossu cumpattu ('ntra i picciuliddhi e 'ntra i giuvani, 'a diafisi e l'epifisi sunnu separati tra iddhi de 'nu stratu 'e cartilaggina ditta cartilaggina epifisaria cchi permetta l'accrescimentu dell'ossa) e hormanu 'a regiuna dell'ossu ditta metafisi;
  • ossa chiatti, ca sunnu chiddhi duva 'a lunghezza e 'a larghezza ccu valuri simili tra iddhi prevalanu subba 'a prohondità e arcuni esempi 'e ossa chiatti sunnu l'ossa iliachi e l'ossa cranichi (l'ossa cranichi, 'n particulara, sunnu hatti 'e ossu cumpattu 'ntra 'a superficia 'nterna e 'ntra chiddha esterna mentr'a all'internu c'esta ossu spugnusu dittu diploe);
  • ossa curti, ca sunnu chiddhi duva i tri dimensiuni spaziali hannu valuri simili.

Disposiziuna dell'ossa cancia

 
 

Scheletru assile:

  • 'a capu (25 ossa),
    • craniu [hrontala, occipitala, sfenoide, etmoide, dui parietali e dui tempurali],
    • haccia [dui ossa nasali, dui palatini, dui mascellari, dui cornetti 'nferiuri, 'nu vomera e 'n ossu mandibulara],
    • uricchja [marteddhu, 'ncudina e staffa],
  • u ioide (32-33 ossa),
    • 7 vertebri cervicali,
    • 12 vertebri turacichi,
    • 5 vertebri lumbari,
    • 5 vertebri sacrali,
    • 3-4 vertebri coccigei jungiuti fra iddhi,
  • e u sternu (24 ossa),
    • costuli veri (1°- 7°),
    • costuli harsi (8°- 10°),
    • costuli hluttuanti (11° e 12°).


Scheletru appendiculara:

  • cintu superiura [scapula e clavicula],
  • arti superiuri (30 ossa)
    • omeru,
    • radiu,
    • ulna,
    • carpu [1°hila - trapeziu, trapeziuida, capitatu e uncinatu; 2°hila - scafuida, semilunara, piramidala e pirifurma],
    • 5 ossa d'o metacarpu,
    • 5 halangi,
    • 4 halangini,
    • 5 halangetti,
  • cintu 'nferiura [ileu, ischiu e pube jungiuti assema],
  • arti 'nferiuri (30 ossa)
    • hemure,
    • tibia,
    • peruna,
    • rotula,
    • tarsu [carcagnu, astragalu o talu, naviculara, cuboida, cubuida I, II e III],
    • 5 ossa d'o metatarsu,
    • 5 halangi,
    • 4 halangini,
    • 5 halangetti.

Vuci currelati cancia