"Di la vinuta di lu re Japicu in Catania (rumanzu)" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Santu (discussioni | cuntribbuti)
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Santu (discussioni | cuntribbuti)
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 21:
<b>La vinuta di lu re Japicu a la gitati di Catania fu la prima di maju di l’annu 1287 all’Ave Maria; trasiu per la porta di Jaci, e fu incontratu di tutti li gitatini cu alligrizza; ma chiui di tutti vinia multu malenconicu, pirchì havia vidutu multi galeri franzisi vicinu di Catania, e si cridia chia n’ixianu di lu portu di Catania; ma pirchi sti galeri havianu vinutu cu l’autri Franzisi per terra chiamati da alcuni nimici, per fari qualchi movimentu; ma a la vinuta di lu re havendu volutu fari certa bravaria, foru cacciati.<br>E standu lu re a lu castellu ci foru portati boni novi, e li gitatini stavanu cu l’armi a li manu, aspettandu li cumanni di lu re; ed avendu vistu, chi a li Farnzisi ci atrinixiu sfallu, havendu tentatu per mari e per terra l’assaltu di la gitati; martinu Lopes criatu di lu re, homu di grandi ardiri, da subitu chi intisi, chi li Franzisi si ritiravunu ad Augusta, zoè, di chi vinniru per terra, n’ixiu di Catania cu deci cavalli all’ammucciuni, e cinquanta autri Catanisi cu li balestri e saitti, quali foru Misser Forti Tudiscu figliu di Giusta Tudiscu, e chistu fu lu capu di l’autri, zoè Franciscu Anigitu, Petru Puglisi, Antoniu Andronicu, Micheli Viperanu, Carlu Banaju, Franciscu Rosa, Petru Platania, Cristofalu Di Lau, Ximeni Costa, Muni di Stefanu, Salvaturi Nafittia, Curradu Tarantu, irlandu Riganu, Rumanu Anigitu, e li soi frati, e multi autri, quali n’ixeru di la porta di Chiana, chi poi chista porta subitu si murau.<br> Quisti sinni ieru , per assicutari li Franzisi chi fuianu di la facci di lu re Japicu; e caminandu a la via di xiumi grandi, incuntraru un armentu di vacchi , chi ìa a la via di la Chiana; ed una cani, chi si truvau di pressu a li Catanisi, accuminzau a bajari, ed assicutari li stissi vacchi; e li Franzisi, videndu chista rimurata, pirchì era di notti, accuminzaru ad aviri paura e, cridendusi chi era qualchi cavalleria, sinni fueieru; e li Catanisi cu Martinu Lopes spagnolu sicutaru bravamenti, e cinni ammazzaru chiù di ottanta, e nni pigliaru multi vivi, pirchì li cavalli li assicutaru a la cuda, e li balistreri d’arretu li mura di li vigni, e non si tinniru, si no li purtaru pirfina a lu xiumi, e li ficiru passari a mollu, pirchì li Catanisi tagliaru la corsa di la Giarretta, e sinni annigaru multi Franzisi . <br> La matina rifireru chistu a lu re, chi sinni pigliau grandi placisi, e lu successu lu facia cuntari di unu in unu, e poi a tutti rimunerau, e ci dunau dinari e autri cosi, ed a Misser Forti Tudiscu l’onurau ca farilu Governaturi di Jaci.
 
Lu re stava aspettandoaspettandu a Ruggeri Lauria, per sicutari li Franzisi; chi vinni cu li galeri a Catania, e si fici una gran gazzara, e li galeri, chi purtau, foru vinti setti, ed altri tredici vinniru di poi; e poi si pigliaru li galeri di Catania, chi eranu homini valenti di supra, ed in particolari Antoniu Carrula, chi luttava cu li jeuchi, e li vincia; e sinni ju ad Augusta. In chistu tempu lu re ascutava a tutti, e si assittava ‘ntra lu cutigliu di lu castellu, e dava audienza a tutti, e facia la giustizia; ma vosi sapiri, cui erano quilli chi tinianu la intelligenza cu li Franzisi, e s’infurmau di tutti li persuni da beni, e sacerdoti; ed avenduli saputu, fingia nun li sapiri; ma a tutti mustrava bona cera; ed havendusi di spusari la figlia di Gioanni Munticatinu, lu re ju a li nozzi vistutu di virdi, accumpagnatu di li nobili di gitati; ma nun ci vosi mangiari, pirchì avia di spediri a diversi Curreri chi l’aspittavanu , e sinni ju a lu castellu a cavallu; e a la so spalla ci era lu Baruni di Schitinu, e Farnciscu Brandinu; e juntu a lu castellu, truvau a Micheli Protupapa, chi purtava quattru Franzisi attaccati, chi la sira di l’assautu per paura si havianu ammucciatu tra li canniti a lu pantanu. Lu re l’appi assai a caru, e detti a lu dittu di Protupapa quaranta xiurini di biviraggiu, e ci fici multi carizzi. In quistu sinni acchianau a mangiari, e si tinia quattru di Catania cu illu, di li quali nu nni lassau n’exiri, zetto dui; ma quannu si partiu li lassau, e nun si sapppi la causa di chistu trattenimentu.
 
Quannu vinniru li galeri cu Lauria, tutti li gitatini li jeru a vidiri, chin vinniru la sira di li dudici di Maju, e si facia una festa a la marina; ed a Ruggeri Lauria si lu pigliau Misser Antoni Papè di la gitati di Plazza, homu assai valurusu, ed amicu di lu re, e si li purtau a lu castellu accumpagnatu di gran genti; ed arrivatu, si misi a parlari cu lu re a la finestra un gran pessu. In chistu vinnu unu, gridandu, chi a la casa di Cola Vajasinni ci eranu ammucchiati milti Franzisi; e ci fu dittu a li re, quali mandau a vidiri la cosa; ed arritruvau a dudici Franzisi ammucchiati arretu li vutti, chi avianu trasutu di notti; e ci dicia, chia havianu trasutu ammucciuni di lu patruni di casa, chi era di fora; ed avenduli misu a li turmenti separati, ci cunfissaru tutti una cosa: chi havianu stati chiamati a Catania di alcuni; ma lu re non li vosi appalisari pri allura; e chissi la notti havianu a impatrunirsi di la porta di la marina, e aprirsi a li Franzisi, e lassarili trasiri intra. Lu re, saputu chilli chi cunsinteru, pri allura lu fingiu, nun ci parendu tempu pri risintirisi, pirchì allura a la gitati ci eranu giuvini assai vulintirusi.<br> In chistu vinni Misser Luca di Giovanni di Missina. Chistu havia statu Monacu, e si spugliau, pirchi nun putia stari scapilli; e lu re lu mandau chi issi a truvari a Lauria, pirchì chistu giuvini era assai valenti, e bravu suldatu, e consiglieri ancora. Chistu muriu a Catania in subitu chi vinni, e lu re lu chiangiu, e li fici fari li esequij.