"Sicilia (èbbica finicia)" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nuddu riassuntu dû canciamentu
n Robot: Cosmetic changes
Riga 1:
A '''duminazioni [[finici|finicia]]a nta a [[Sicilia]]''' iniziau prima do u [[VIII secolo a.C.]], ca a criazzioni di alcuni culonie nta a zona uccidintali di l'isula, e finìu lu [[241 a.C.]], ca a vittoria di li Romani nta a [[prima Guerra Punica]]. Lu periòdu nta cui l'isula fu guvirnata di [[Cartàggini]] è inclusu nta sta dinominazzioni.
 
== Primi insidiamenti ==
I Li Finici erunu nu populu simita, ca di l'udiernu Libbanu stabbilìu nu gran nummiru di culonie nta tuttu lu Mari Miditirraniu. A mportanza di li finici si fici chiù nica quannu na loru culonia, Cartàggini, funnata nto [[814 a.C.]] ni lu nordi di l'udierna [[Tunisia]] si fici putenti. Inizzialmenti, li culonie finicie nta Sicilia si stinnìanu nta quasi tutta l'isula, ma cu l'arrivu di li [[Greci]] s'appiru a ritirari nti la zona uccidintali.
 
Nta lu [[734 a.C.]] li Finici avìanu funnatu ''Mabbonath'' l'udierna [[Palieimmu]], già abbitata di li Siculi. Di lu stessu piriòdu eni a funnazzioni di ''Mtw'' ca fussi Mozzia, ca s'angrannìu assai uspitannu li Finici spingiuti a ovest di li Greci. ''Kfra'' (Soluntu) fu lu terzu polu di li culonie finicie nta a Sicilia, funnatu attuonnu lu [[700 a.C.]]. Li tri cità arrivistiérru nu ruolu di primaria mportanza ntra li cummerci cu li zoni circustanti e na roccaforti pi li navi alliati.
 
== Cartàggini e li verri siciliani ==
L'impottanza di Cattaggini ntra l'intennu di lu Miditirraniu accuminzau a farisi séntiri nta lu [[V secolo a.C.]]. Nto u [[480 a.C.]] lu generali Amilcare, fotti di n'[[esercitu]] di 300.000 ommini (sicunnu li stimi tradizzionali) e di l'alleanza chie i Pissiani, attaccau li Greci ppi conquistari a Sicilia. Ma nta a battaglia di Imera (480 a.C.) fu sconfittu: sta disfatta ridimensionau li miri cartàgginisi sull'isola. Nta ogni casu, alcuni colonie da â zona uccidintali arristarru fideli a Cartàggini.
 
Nto u [[410 a.C.]] i verri arripigghiarru. Sta vota li prutagunista fuorru Annibale Magone e puoi Imilcone II pi li cartàgginisi e Dionisiu I di Siracusa in rapprisintanza di li Greci di Sicilia. Li cartàgginisi arriniscierru, malgradu na serie di pestilenzi ca decimarunu l'esercitu, a cunquistari Selinunti, Imera, [[Aggrigentu]] e [[Missina]], ppi puoi firmarisi e i puorti di [[Siracusa]], scunfitti di l'esercitu aretuseu e di li malattii.
 
Nta lu [[315 a.C.]] scoppiau a terza verra siciliana: Agatocli di Siracusa attaccau ed espugnau Missina, ppi puoi passari â cunquista di Agrigentu e quindi trasiri in pienu tirritoriu di Cartàggini. Amilcare II guidau â controffensiva africana, riconquistannu tutta l'isola finu a Siracusa. Agatocli tintau macari di invadiri l'Africa, ma fu pisantimenti scunfittu e s'arritirau.
 
== Prima Guerra Punica ==
Riga 27:
 
 
[[Categoria:Storia della Sicilia| 2]]
 
[[it:Storia della Sicilia fenicia]]