"Tenochtitlán" : Diffirenzi ntrê virsioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n Bot: Modifico: zh:特諾奇提特蘭 |
n Robot: Cosmetic changes |
||
Riga 1:
'''Tenochtitlán''' (o '''México-Tenochtitlán''') fu la capitali dû mperu [[Aztechi|aztecu]]. Surcìa supra n’ìsula ntô [[lacu Texcoco]], nta l'attuali [[Mèssicu]] cintrali. Fu funnata ntô [[1325]]. La citati fu raduta a lu solu ntornu ntô [[1521]] di li ''[[conquistadores]]'' (cunquistatura) [[Spagna|spagnoli]]: supra li sô ruini fu custruiuta [[Citati dû Mèssicu]] e ntô cursu dî sèculi granni parti di lu [[lacu Texcoco]] fu prusciucata.
== La funnazzioni ==
[[
Nummarusi [[tribbù]] s’abbicinaru supra li spunni dû lacu, senza però arrinèsciri a nzidiàrisi/nziggiàrisi difinitivamenti ntô tirritoriu. Fu cu l'arrivu di l’[[Aztechi]], nu pòpulu urigginariu d’ [[Aztlán]] (un nzidiamentu/nziggiamentu ntô [[disertu]] tra l'[[ovest]] e lu [[nord]] dû Mèssicu), ca st'area accuminzau a ciuriri.
Riga 13:
Li culoni ntirvìnniru supra la zona secunnu la tècnica ''[[chinampa]]'' (di l'urigginali [[nahuatl]] ''chinamitl''), n’avanzatu sistema di [[drinaggiu]] ca pirmittìu a l’Aztechi di stènniri lu tirrenu edificàbbili pâ sô citati e ntô cuntempu di distribbuiri l'acqua pi l'[[irrigazzioni]] [[agricultura|agrìcula]].
== Lu splinnuri ==
[[
La [[civirtati]] azteca criscìu rapidamenti e Tenochtitlán divinni la citati cchiù mpurtanti dâ [[Mèrica cintrali]]. Li duminazzioni aztechi addivintaru nu [[mperu]] culturarmenti eggèmuni supra li riggiuni circustanti, [[ticnoluggìa|ticnuluggicamenti]] avanzatu e a cunnutatazzioni furtimenti [[riliggiuni|riliggiusa]]. L’Aztechi àppiru cuntatti [[cummerciu|cummirciali]] cû [[Gulfu dû Mèssicu]], cu l'[[Ocèanu Pacìficu]] e pirfinu cû
Tenochtitlán era culligata â terraferma attraversu [[
Ntô [[sèculu XV]], ‘n siquutu a n’esunnazzioni dû lacu Texcoco, lu mpiraturi [[Auìtzotl]] abbiau na maistusa ricustruzzioni di Tenochtitlán ca java esiquuta secunnu la vuluntati divina: a siquutu di l'anchiamentu dâ [[Granni Piràmidi (Mèssicu)|Granni Piràmidi]] (o ''Templo Mayor''), urdinau nfatti lu tràggicu [[sacrificiu]] di 20.000 òmini ‘n anuri dâ struttura ([[1487]]).
== La fini ==
[[
Lu [[conquistador]] (cunquistaturi) spagnolu [[Hernán Cortés]] juncìu a Tenochtitlán l'[[8 di nuvèmmiru]] [[1519]]. Ntê sô diari, cuntau di nun aviri mai vidutu citati cchiù granni e efficenti ô munnu. ‘N [[Europa]], sulu [[Pariggi]], [[Vinezzia]] e [[Custantinòpuli]] èranu tarmenti stisi. Lu mpiraturi di l'èbbica, [[Monteczuma II|Montezuma II]], cridennu ca Cortés fussi lu diu [[Quetzalcoatl]] di ritornu a Tenochtitlán, l’accugghìu magnificamenti.
Riga 31:
Lu [[13 di austu]] dû [[1521]], Cortés e li sô òmini, aiutati dî pupulazzioni lucali, cunquistaru Tenochtitlán doppu na sancuinusa battagghia ca stirminau la pupulazzioni e arriducìu la citati ‘n ruini. Zoccu addimurava dâ citati fu smantiddatu, dimulutu, distruggiutu o datu a focu. Supra li cìnniri di Tenochtitlán fu custruiuta la [[Citati dû Mèssicu]].
Nta l’[[1970ini|anni '70]], foru nstallati arcuni [[
Òi, lu ''[[Zócalo]]'' (chiazza principali di Citati dû Mèssicu) s’attrova supra chidda ca un tempu fu lu ''Centro ceremonial'' (chiazza cintrali [[mircatu]] di Tenochtitlán) e tanti dî ''calzadas'' urigginali currispùnninu ê muterni stratuna dâ capitali.
[[Category:Amèrica cintrali]]▼
[[Category:Citati antichi]]▼
[[Category:Mèssicu]]▼
La fonti di st'artìculu è Uichipidia Taliana:
http://it.wikipedia.org/wiki/Tenochtitl%C3%A1n
[[an:Tenochtitlán]]
| |||