"Tirrimotu dû 11 di jinnaru 1693" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Santu (discussioni | cuntribbuti)
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Santu (discussioni | cuntribbuti)
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 5:
 
La siquenza sìsmica ca cumprenni stu tirrimotu, accuminciau lu jornu 9 jinnaru 1693 e cuntinuau pri quarchi dui anni, cu nu nùmmiru assai àutu di rèbbrichi (cchiù di 1500). L'eventu principali (XI gradu MCS) s'eppi a l'ori 9 dâ sira di l'11 jinnaru, dopu ca na para di scossi di cchiù nica ntinzità (circa VIII gradu MCS) s'avìanu gia' fattu sèntiri la sira dû jornu 9 e la matina dû stissu jornu 11. Li carattiristichi di l'eventu principali, lu fannu assimigghiari, pi tanti cosi, ô [[tirrimotu dû 4 frivaru dô 1169]] e fa pinzari ca la struttura sismugginètica è misa a mari, non luntanu dâ costa, tra Catania e Sarausa. Na cunferma di st'ipòtisi pò vèniri dû marimotu assuciatu cô tirrimotu ca, macari nta stu casu comu ntô 1169, curpìu la costa jònica dâ Sicilia. La prufùnnita ipucintrali cunziddirata pi l'eventu principali è di quarchi 20 chilòmitri.
==Li crònachi di l'èbbica==
===Di la crònaca di Nàpuli===
''(Nàpuli, 5 frivaru 1693)'' - ''"Li nutizzî capitati nzinu a ora di lu scrittu Tirrimotu, seguitu n Sicilia, sunnu lacrimèvuli, e nfaustissimi, […] sunnu piruti molti di li Cità, Terri, e Casali dâ Valdemoni ntê cuntorni di [[Mungibeddu]], trà li quali l'antica, e famusa Cità di Catania, assirennu sia rimasta affattu disulata di abbitazzioni, e abbitanti..."''
===Crònaca di Augusta===
''"[Augusta] rebbricò duminicadìa a l'ori 21, fu accussì gagliardu e furiusu, ca totarmenti spiantò tutti li Cunventi, tutti li Chiesi, tutti li Palaggi e tutti li casi, senza lassari ntê Cità né segni di difici, né vistiggia di abbitazzioni, né furma di strati; […] ristò nsumma Augusta nu munzeddu di petri e di fabbrichi stinnuti n terra […] Mureru n tutta la Cità e tirritoriu trimmila e cchiossai cristiani […] Tutta la notti di dda mimurabbili dumìnica la terra sempri fu nu cuntinuu motu e trimori."''
 
((BcdA, 1693, Bibbliuteca Comunali di Augusta, Manuscritti, Raccolta Blasco, vol. 638, Cronaca dê tirremoti dû 9 e 11 jinnaru 1693 scritta di na mònaca dû Munasteru di S. Catarina di Augusta, sèc. XVII)
===Crònaca di Rausa secunnu li scritti di l'Abbati Ferrara===
''L'avvintura dû tirrimotu ncuminciò ê 3 e tri quarti dâ notti dû 9 jinnaru. Ntâ prima notti, li siciliani durmivanu prufunnamenti. La luna canciò di culori e doppu n'ura vinni la prima granni scossa, priciduta di nu fracori suttirràniu, c'assimigghiava a nu tonu rimbumbanti. Lu primu jornu arriggistrau migghiata di vittimi. Lu terzu jornu, lu finòminu s'arrivilò nta la sò dimenzioni cchiù apucalìttica. Si graperu fratturi ntâ terra, lu mari s'arritirau e appoi rifruiu cu li sò acqui, l'armali vinniru sbarzati dâ forza dû sisma. ''