"Ricadi" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
 
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 1:
{{Appellu a 'i calabrise}}
#REDIRECT [[Ricadi (artìculu 'n calabrisi)]]
{{VariantiCalabbria|artìculu è scrittu 'n sicilianu standard, si stai circannu l'artìculu scrittu 'n calabrisi di Ricadi (VV)|[[Ricadi (artìculu 'n calabrisi)]]}}
 
{{Template:Cumuni|nomucumuni = Ricadi
|mmaggini = Ricadi-Stemma.png
|nomuufficiali = Ricadi
|pruvincia = [[Pruvincia di Vibbu Valenzia|Vibbu Valenzia]] (VV)
|superfici = 22
|abbitanti = 4.471
|dinsita = 203
|cumunilimitrofi = [[Drapia]], [[Juòppulu]], [[Spilinga]], [[Trupea]]
|cap = 89866, 89865
|prifissutelefonicu = 0963
}}
 
'''Ricàdi''' (o '''Ricati''' nta àutri parrati calabbrisi) è nu cumuni di 4.471 abbitanti dâ [[pruvincia di Vibbu Valenzia|pruvincia di Vibbu Valenzia]].
 
==Giografìa==
===Cunfini dû cumuni===
Lu paisi di Ricàdi eni misu ntô gurfu di Sant'Eufemia ([[Lamezzia Termi]]) e chiddu di [[Gioia Tauro|Gioia Tàuru]]. Propiu lu prumuntoriu dû [[Capu Vaticanu]] dividi li dui gurfi calabbrisi. <br />
 
A Nord cunfina cû cumuni di [[Trupea]], a Sud cu chiddu di [[Juòppulu|Ghiòppulu]] e a Est, pi l'entroterra versu lu [[Munti Poru]], cu chiddi di [[Dràpia]] e [[Spìlinga]], tutti misi ntâ [[pruvincia di Vibbu Valenzia|pruvincia di Vibbu Valenzia]]. A Ovest lu cumuni è vagnatu pi 12 km dû [[mari Tirrenu]].
 
===Frazzioni dû cumuni===
Li paisi chi sunnu ntô cumuni di Ricadi sù:
* Brivàdi
* Capu Vaticanu
* Ciaramìti
* Lampazzuni
* Orsigliàdi
* Santa Dumìnica
* Santa Marìa
* San Nicolò
* Varvalàcuni (Barbalàconi)
 
===Cosi particulari dû tirritoriu di Ricadi===
Misu nta la basi di l'autuchianu dû [[Munti Poru]], lu territoriu si stenni nzinu ntô mari unni la praja dû Capu Vaticanu eni cunzidirata la megghiu. Sunnu biddìssimi li funnali di Furmìculi, unni si poti avvìdiri nu saccu di scogghi fatti di roccia granìtica, chini d'armali.
 
Li panurami sunnu biddìssimi si visti ntê praji chi sunnu fatti d'arina janca e fina ([[Grotticelli]], Riaci e lu Tonu).
 
La particulari furma dî tirritori cu valli e surchi di ciumi supra nu tìpicu "tirrazzamentu a graduna" fà vìdiri strati di fòssili dû Miocèni. Nta arcuni vaddati si poti pigghiari puru a felci giganti trupicali.
 
 
===Vèntira===
Li vèntira chi sciùscianu ntê costi di Ricadi sunnu lu punenti (ovest), lu sciroccu (sud-est) e lu libbicci (sud-ovest), chi sunnu a evitari si si voli jiri a mari pi piscari o pi jiri sutt'acqua. Lu maistrali (nord-ovest), lu ventu privalenti, nun fà dammaggi a nuddu.
 
</br>
 
==Storia==
Lu tirritoriu eni abbitatu d'assai tempu, già dû pirìudu pristòricu e pricristianu. Sunnu tistimoni di riperti archiolìòggici chi foru attruvati e chi sunnu misi ntô museu nazziunali di [[Riggiu Calabbria]].
 
Li Greci, Cartagginisi, Rumani, Bizzantini, Saracini (Àrabbi), Nurmanni mìsiru tutti pedi nta Ricadi e si nvintaru li primi stratuna e li turri p'addifènniri li costi e li ciùmira, nfruinzannu puru l'usi, lu dialettu e li noma di lochi.
 
Ricadi, e li paisi chi ci sù vicinu, foru sutta a Trupea nzinu ô [[1799]], quannu lu ginirali francisi Championnet criau lu cumuni nnipinnenti, aggiustannu lu tirritoriu amministrativu dî paisi vicinu a Trupea.
 
Ricadi fu appoi nu cumuni dû distrittu di [[Monteleuni]] (oi [[Vibbu Valenzia]]), ntô [[Regnu dî Dui Sicili|Regnu dî dui Sicili]] (Calabbria Ultiriuri), pi nu decretu dû [[1811]], chi nci dezi nu pocu i fraziuna chi ancora restaru nto cumuni stessu.
 
</br>
 
==Econumìa==
Li risursi econòmichi di Ricadi sunnu:
* l'agricurtura: nta tuttu lu cumuni veni curtivata e vinnuta la cipudda russa, chi è duci e eni ditta "Cipuja Russa i Trupìa" (Cipudda russa di Trupea), ortri a àutri urtaggi, agrumi e la "Nduja". Lu paisi eni misu ntâ riggiuni agraria n. 4 (Cullini Liturànii dû Poru);
* la pisca: tanti pisci vèninu piscati, comu li ''sùrici'', la ''sògghiula'', la ''tracina'', li ''tunnetti'', li ''palàmiti'', li ''riccioli'', li ''cerni'', li ''dèntici'', li ''sàraghi'', l' ''orati'', li ''gronghi'', li ''spìguli'', li ''cèfali'', li ''mureni'', li ''pùlipi'';
* lu turismu barniari: li megghiu praji sunnu [[Capu Vaticanu]], [[Grotticelli]], Santa Marìa, lu Tonu, lu Tonicellu, la Turri Marinu, Furmìculi e la Baia di Riaci.
 
</br>
 
==Curtura==
===Ricurrenzi===
* Premiu littirariu pâ mimoria di Giuseppi Bertu, auturi vènitu chi campau nta Ricadi: si svorgi ogni annu nta giugnu, primiannu giùvini scrittura. <br />
* Premiu spurtivu dû ''Capu Vaticanu'': si svorgi nta sittèmmiru e ogni annu vèninu tanti genti dû Carciu nazziunali. <br />
* Sagra dâ cipudda: lu [[13 d'austu]] d'ogni annu. <br />
* Sagra dû gilatu: ogni staciuni, nta giugnettu.
 
===Festi e Feri===
* Festi riliggiusi <br />
** Festa di San Zaccaria lu [[5 di nuvèmmiru]] a Ricadi; San Brasi lu [[3 di frivaru]] a San Nicolò; Sant'Antoni di Pàduva lu [[13 di giugnu]] a Ricadi; Santa Dumìnica lu [[6 di giugnettu]] a Santa Dumìnica; la Madonna dî Grazzi lu [[15 di austu]] a Santa Marìa; festa di San Vasili lu [[14 di giugnu]] a Brivadi.
 
===Musei===
* Museu di l'arti cuntadina.
 
===Assuciazzioni===
====Ambentalisti====
* [http://digilander.libero.it/legambientericadi Cìrculu dâ Ligambenti di Ricadi - Capu Vaticanu]
 
====Curturali====
* Amici di Giuseppi Bertu (giuria dû premiu littirariu)
* Nui di Ricadi (ridazzioni Terra Nostra)
 
====Spurtivi====
* SS Capu Vaticanu
* FC Ricadi
 
</br>
 
==Amministrazzioni cumunali==
* Lu Sìnnacu eni Dumìnicu Laria
* Data di l'elizzioni: lu 29/05/2006
* Telèfunu dû comuni: lu 0963.663001
* Posta alittrònica: utcricadi@libero.it
* [http://statuti.interno.it/lista%20province/lista%20comuni/link%20comuni/ricadi.pdf Statutu dû Cumuni]
* Gimillaggiu cû cumuni gi [[Moglianu Vènitu]] (Trevisu)
 
</br>
 
==Bibliografìa==
* F. Arcella, ''"Ricadi, un balcone sul mare nel cuore della Calabria"'', Edizioni Mapograf, [[Vibo Valentia]], [[1989]];
 
{{Purtalicalabbria}}
[[Category:Calabbria]]
[[Category:Cumuna dâ pruvincia di Vibbu Valenzia]]
[[Category:Cumuna taliani]]
 
[[en:Ricadi]]
[[eo:Ricadi]]
[[fr:Ricadi]]
[[it:Ricadi]]
[[ja:リカーディ]]
[[nap:Ricadi]]
[[nl:Ricadi]]
[[pl:Ricadi]]
[[pt:Ricadi]]
[[vo:Ricadi]]