"Numinclatura binumiali" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 6:
Lu primu tèrmini (nomu ginèricu) porta sempri la nizziali maiùscula, mentri lu secunnu tèrmini (nomu spicìficu) veni scrittu n minùscula; tutti li dui noma vannu nortri scritti 'n cursivu (Asempiu ''Homo sapiens'').
Quannu lu gèniri fu prima trattatu ntô testu o quannu foru già alencati quarchi speci di ddu gèniri, lu nomu ginèricu pò èssiri accurzatu câ sò littra nizziali (''H. sapiens'') ma nun havi mai a èssiri livatu. Sulu 'n rari accasioni st'abbriviazzioni veni usata cumunimenti ô postu dû nomu cumpretu. P'asempiu lu [[batteriu]] ''[[Escherichia coli]]'' veni spissu nnicatu sulu comu ''E. coli''.
 
==Storia==
L'usu dâ numinclatura binumiali asisti grazzi a [[Cariolus Linnaeus|Linneu]] ca l'aduttau pi lu sò sistema di [[Classificazzioni scintìfica (artìculu 'n calabrisi di Parmi)|classificazzioni scintìfica]], basatu supra l'ossirvazzioni dî diversi carattirìstichi dî speci viventi. Pi stu mutivu, è n'idìa cumuni crìdiri ca Linneu è lu nvinturi dâ numinclatura binumiali. 'N rialità, sta sìmprici ma granni idìa fu cunciputa di [[Gaspard Bauhin]], nu butànicu campatu ortri 100 anni prima di Linneu, chi l'aduttau pi na classificazzioni supra li chianti.
 
==Lista dî tèrmini latini e greci cumuni ntî noma scintìfici==
 
{| border=1
|-
|'''Palori latini e grechi
(o parti d'iddi)'''
|'''lingua'''
L=Latinu
G=Grecu
|'''Traduzzioni'''
|-
|''albus''||L||jancu
|-
|''arcticus''||L||àrticu
|-
|''argentatus''||L||argintatu
|-
|''australis''||L||miridiunali
|-
|''bengalensis''||L||[[Bengala]], [[Innia]]
|-
|''borealis''||L||buriali
|-
|''brachy''||G||curtu
|-
|''carbo''||L||carvuni
|-
|''caulos''||G||gambu, fustu
|-
|''caudatus''||L||cudatu, cu la cuda
|-
|''cephalus''||G||testa
|-
|''chloro''||G||vìridi
|-
|''-cola''||L||-geno, abbitanti
|-
|''cristatus''||L||cristatu, cu la crista
|-
|''cyano''||G||cianu, azzurru
|-
|''dactylus''||G||jìditu
|-
|''deca''||G||deci
|-
|''dermis''||G||pèddi
|-
|''diplo-''||G||dùbbulu
|-
|''dodeca''||G||dùdici
|-
|''dolicho-''||G||allungatu
|-
|''domesticus''||L||dumèsticu
|-
|''dorsalis''||L||dursali
|-
|''dukhunensis''||L||[[Deccan]], [[Innia]]
|-
|''echinus''||G||spini
|-
|''ennea''||G||novi
|-
|''ennea''||G||nuvanta
|-
|''erythro''||G||russu
|-
|''familiaris''||L||cumuni
|-
|''flora''||L||ciuri
|-
|''folius''||L||fogghia
|-
|''fuscus''||L||marruni scuru
|-
|''fulvus''||L||giarnu
|-
|''gaster''||G||stòmacu
|-
|''glycis''||G||dùci
|-
|''halo''||G||sali
|-
|''hecta''||G||centu
|-
|''hendeca''||G||ùnnici
|-
|''hepta''||G||setti
|-
|''heptacota''||G||sittanta
|-
|''hexa''||G||sei
|-
|''hexacota''||G||sissanta
|-
|''hibernicus''||L||[[Irlanda]]
|-
|''hortensis''||L||jardinu
|-
|''icosa''||G||vinti
|-
|''indicus''||L||Innianu
|-
|''lateralis''||L||latirali
|-
|''leucus''||G||jancu
|-
|''lineatus''||L||rigatu, a strisci
|-
|''ludovicani''||L||di Ludovicu
|-
|''maculatus''||L||maculatu
|-
|''major''||L||maiuri
|-
|''maximus''||L||màssimu
|-
|''melanus''||G||nìuru
|-
|''minimus''||L||mìnimu
|-
|''minor''||L||minuri
|-
|''montanus''||L||muntanu
|-
|''morphos''||G||furma
|-
|''morph-''||G||furma
|-
|''mauro-''||G||scuru
|-
|''niger''||L||nìuru
|-
|''nona''||L||novi
|-
|''nothos''||G||fintu
|-
|''notos''||G||miridiunali
|-
|''novaehollandiae''||L||[[Australia]]
|-
|''novaeselandiae''||L||[[Nova Zilanda]]
|-
|''noveboracensis''||L||[[Nova Jorca]]
|-
|''obscurus''||L||scuru
|-
|''occidentalis''||L||uccidintali
|-
|''octa''||G||ottu
|-
|''octaconta''||G||uttanta
|-
|''oeos-''||G||tubbulari
|-
|''officinalis''||L||midicinali
|-
|''orientalis''||L||urientali
|-
|''ortho-''||G||drittu
|-
|''pachys''||G||rubbustu
|-
|''parvus''||L||nicu
|-
|''pedi-''||L||pedi
|-
|''pelagius''||G||ociànicu
|-
|''penta-''||G||cincu
|-
|''pentaconta''||G||cinquanta
|-
|''petra''||G||petra
|-
|''phyllo''||G||fogghia
|-
|''phyton''||G||chianta
|-
|''platy''||G||chiattu
|-
|''protos''||G||primu
|-
|''pseudo-''||G||sìmili a
|-
|''pteron''||G||ala
|-
|''punctatus''||L||puntigghiatu
|-
|''repens''||L||striscianti
|-
|''rhiza''||G||ràdichi
|-
|''rhytis''||G||currugatu
|-
|''rubra''||L||russa
|-
|''-rostra-''||L||pizzu
|-
|''rufus''||L||russu
|-
|''sativus''||L||siminatu
|-
|''saurus''||G||lucèrtula
|-
|''sinensis''||L||[[Cina]]
|-
|''stoma''||G||vucca
|-
|''striatus''||L||striatu
|-
|''sylvi''||L||voscu
|-
|''tetra-''||G||quattru-
|-
|''tetraconta''||G||quaranta
|-
|''tinctorius''||L||cularanti
|-
|''tomentosus''||L||pilusu
|-
|''trich-, thrix''||G||capiddu
|-
|''triconta''||G||trenta
|-
|''-ura''||G||dâ cuda
|-
|''variabilis''||L||variàbbili
|-
|''variegatus''||L||varigatu
|-
|''ventrus''||L||panza
|-
|''verrucosus''||L||dâ peddi rugusa
|-
|''viridis''||L||vìridi
|-
|''volans''||L||vulanti
|-
|''vulgaris''||L||cumuni
|}
 
[[Catigurìa:Scienzi]]