[[Image:Astronaut-EVA.jpg|thumb|325px|L'astronautaastrunàuta Bruce McCandless II dû [[Programma Space Shuttle|Space Shuttle]]. Funti:[[NASA]]]]
Un '''astronautaastrunàuta''', '''cosmonautacosmunàuta''' o '''taikonautataikonàuta''' è na pirsuna chica viaggia ntô [[Spazziu (astronumìa)|spazziu]], o chica veni traspurtatu di quarchi cosa chi lu fa. Li criterirèuli pi ditirminaristabbiliri lu significatu di «viaggiu ntô spazziu» sunnu diversi. Nnî [[Stati Uniti d'America|Stati Uniti]] vennu cunziddirati astronautiastrunàuti chiddi chi sùpiranu n'autezzaautizza di 50 [[Migghiu (unitati di misura)|migghia]] (circa 80 [[chilòmitru|km]]). Mmeci la Fidirazzioni Ntirnazziunali AeronàuticaAriunàutica ([[FAI]]) difinisci voli spazziali chiddi chi sùpiranu li 100 km. Ô [[13 di giugnettu]] [[2007]] un tutali di 466 pirsuni s'hannu accucchiatu pi di cchiù di 30.000 [[jornu|jorna]] ntô spazziu (secunnu â difinizzioni miricana), cumpresi 100 jorna di passiggiati[[Passiata spazziali(traggittu)|passijati]] cuntinutispazziali. CciSecunnu nniâ sunnu[[FAI]], mmecidi 460astrunàuti dicci l'astronautinni secunnusunnu âmmeci [[FAI]]460. Li pirsuni chi finadora s'hannu cumpritatu viaggi ntô spazziu discènninuvènunu di 39 paisi.
==La storia==
Lu primu òmunu ntô spazziu fu lu [[URSS|sovièticusuvièticu]] [[Yuri Gagarin]] ntô [[1961]]. Quarchi misi doppu li [[USA|miricani]] mannaru puru iddi lu primu òmunu ntô spazziu. Ricintimenti li [[Cina|cinisi]] rinisceru a mannari cu menzi propri equipaggi umani ntô spazziu. Sti tri nazzioni sunnu appidora li suli chi si fìdinu a mannari òmini ntô spazziu.▼
▲Lu primu òmunu ntô spazziu fu lu [[URSS|sovièticu]] [[Yuri Gagarin]] ntô [[1961]]. Quarchi misi doppu li [[USA|miricani]] mannaru puru iddi lu primu òmunu ntô spazziu. Ricintimenti li cinisi rinisceru a mannari cu menzi propri equipaggi umani ntô spazziu. Sti tri nazzioni sunnu appidora li suli chi si fìdinu a mannari òmini ntô spazziu.
==Li menzi di trasportu==
Li primi òmini ntô spazziu usavanuusàvanu razzi a usu ùnicu, e l'astronautiastrunàuti riturnavanuriturnàvanu ntâ terra nti capsuli custruiti apposta. Òi li russi mannunumannuru l'òmini ntô spazziu ntî naviceddi [[Soyuz]]. Li miricani ùsanu lu [[Shuttle]]. ▼
[[Image:Apollo 15 Space Suit David Scott.jpg|left|thumb|Na tuta d'astronautaastrunàuta]]▼
▲Li primi òmini ntô spazziu usavanu razzi a usu ùnicu, e l'astronauti riturnavanu ntâ terra nti capsuli custruiti apposta. Òi li russi mannunu l'òmini ntô spazziu ntî naviceddi [[Soyuz]]. Li miricani ùsanu lu [[Shuttle]].
Li cinisi ùsanu lu [[Shenzhou]]. La cursa ô spazziu è cumunqui graputa ê privati. Già na mprisa privata miricana rinisciuriniscìu ntô [[2004]] a purtari n'òmunu ntô spazziu supra lu ''Space Ship One'', na speci di aeriud'[[ariupranu]] costruitucustruitu pi stu scopu.▼
▲[[Image:Apollo 15 Space Suit David Scott.jpg|left|thumb|Na tuta d'astronauta]]
▲Li cinisi ùsanu lu [[Shenzhou]]. La cursa ô spazziu è cumunqui graputa ê privati. Già na mprisa privata miricana rinisciu ntô [[2004]] a purtari n'òmunu ntô spazziu supra lu ''Space Ship One'' na speci di aeriu costruitu pi stu scopu.
