"Sicilia (èbbica greca)" : Diffirenzi ntrê virsioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n Siracusa -> Sarausa |
nNuddu riassuntu dû canciamentu |
||
Riga 3:
Secunnu [[Tucididi]], li [[Calcidisi]], cu a capu [[Teocli]], fôru '''li primi greci''' ca vinniru ‘n Sicilia e frabbricaru la prima culonia greca chiamata [[Naxos]], versu lu 735 a.C. Picca tempu doppu vinniru li [[Corinzi]] e frabbricaru [[Sarausa]] vicinu li terri margigni di [[Siraca]]. Un populu venutu di [[Creta]] frabbricò [[Gela]] e doppu, versu lu 580 a.C, [[Agrigentu]], chi lu pueta [[Pindaru]] chiamò '''“la cchiù bedda cità di li murtali”'''. [[Zancle]] canciò nomu e divintò [[Missina]] nta lu 491 a.C., picchì fu accupata di un populu scappatu di priggiunia chi avia origginatu a [[Messena]] nta la Grecia.
Li [[Siculi]] c’abbitavanu la zona orientali di la [[Sicilia]], si ribbillaru a st’accupazzioni di genti strania, ma fôru supraffatti di li greci c’avianu cchiù armi e cchiù cunuscenza di l’arti di la guerra. La Sicilia avia vistu cchiù di na migrazzioni, ma nudda nzinu a ora avia statu ostili a l’abbitanti. Li [[Finici]] avianu vinutu senza ncuitari a nuddu, sulu mittennu cocchi basi cummirciali pi travagghiari cu li nazzioni di lu [[
Prestu si ficiru [[cità-statu]] putenti, e accuminzaru a luttari l’una contru l’autra pi suttamettisi l’una cu l’autra e addivintari ognuna cchiù putenti di l'autra. A causa di chistu nasciu la ligislazzioni p’addifenniri li poviri contra li putenti, e li provi li truvamu prima nta li rivuluzzioni civili e poi nta li liggi di [[Caronda]], chi misi liggi contra li disirtura e li tistimoni favusi e si ntirissò assai di lu benessiri di li picciriddi, spiciarmenti di l’orfani. Iddu fu lu primu nta la storia ca ubblicò lu statu a pagari la scola pi li picciriddi poviri.
Riga 12:
Duranti [[la Guerra di lu Peloponnesu]], [[Ateni]] attaccò la Sicilia ma si pigghiò na bona scunfitta e la sò flotta vinni tutta pigghiata di li greci sicilioti nta lu 415 a.C. e [[Nicia]], lu sò ammiragghiu, s’ammazzò nta la priggiuni.
Tra li greci sicilioti ci fôru omini di valuri e di granni ncegnu. [[Archimedi]] di Siracusa lassò signali ca nun si ponnu cancillari mancu cu lu tempu. Li sò principi di fisica sunnu usati ancora oggi. Lu filosufu e matimaticu [[
Autri forti mprisi ficiru li sicilioti, comu [[Dionisiu I]] chi scunfissi li [[Cartagginisi]] e addivintò lu patruni di lu Miditirraniu custruennu culonii puru nta la [[Magna Gercia]].
|