"Liunardu Euleru" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
VolkovBot (discussioni | cuntribbuti)
Parti libbiramenti junciutu pigghiati di l'articulu di la wikipedia in lincua ancrisi Leonhard Euler e di chidda taliana Eulero.
Riga 1:
[[Image:Leonhard Euler.jpeg|thumb|Liunardu Euleru (ritrattu di Emanuel Handmann, 1756)]]
 
'''Liunardu Euleru''' [oi'lər] ([[15 di aprili]] di [[1707]] - [[18 di sittèmmiru]] di [[1783]]) fu nu [[matimàtica|matimàticu]] e [[fìsica|fìsicu]] [[svìzzira|svìzziru]]. E'Passai cunziddiratua comugran unuparti da matimàticiso cchiùvita granninta di[[Russia]] tuttie linta tempa[[Girmania]].<br>
Euleru fici scuperti 'mpurtanti nta campi comu lu calculu e a topuloggìa.<br>
Sprummintau macari a gran parti dei palori usati nta matimatica oggi.<br>
Ammintau pa isempiu a funzioni matimatica e jeni macari canusciutu ppi lu so travagghiu nta miccanica, l'ottica e l'astronumìa.<br>
Euleru eni cunzidiratu ssiri lu cchiu 'mpurtanti matimaticu di lu diciannuvesimu seculu e un di li cchiù granni di tutti li tempa.<br>
A statu macari lu matimaticu ca scrissu cchiu ssai: li so travagghi cullizziunati inciunu 60-80 vulumi.<br>
N'autri matimaticu, [[Pierre-Simon Laplace]] rissi, "Lieggi Euleru, lieggi Euleru, iddu e nu mastru ppi niautri tutti".<br>
Euleru a statu misu nta sesta serii di li bancunoti di 10 Franchi svizzeri e supra nu munzieddu di francubbulla svizziri, tideschi e russi.<br>
[[Image:Euler GDR stamp.jpg|thumb|left|SFrancubbulli di l'ex-[[Ripubblica Dimucratica Titesca]] ca renni unuri a Euleru nta lu 220mu annivirsariu di la so morti. Nto centru, fa virri a formula polieddrali <math>V-E+F=2</math>.]]
 
L'[[astiroiddi]] 2002 Euleru a statu battizzatu accussini in so unuri.<br>
Eni macari cilibbratu di la Cresìa Lutirana supra lu Calindariu dei Santi ca anu lu 24 di maiu.<br>
 
=== Nutazzioni matimatica ===
 
Euleru antoduciu nu munzieddu di notazzioni ca sa usanu ancora oggi: ntra chissi, <math> f(x) </math> pa [[funzioni matimatica, l'attuali notazzioni pei funzioni trigonumetrichi comu senu e cosenu, a lettira greca &Sigma; pa summatoria.<br>
Ppi primu usau a lettira <math> e </math> ppi inticari a bbasi di li [[logarittimu|logarittimi]] naturali nu [[nummiru]] riali ca ora jeni appuntu ciamatu macari nummiru di Euleru, e a lèttira [[unitati immacinaria|i]]'' p'inticari l'[[unitati immaccinaria.<br>
L'usu da a lèttira [[pi (lèttira greca)|π]] ppi inticari lu [[pi grecu]], antrudottu all'inizziu di lu [[XVIII secolu]] di parti di William Jones, addivintau pupulari duoppu l'utilizzu ca ni ficiu Euleru.<br>
 
 
 
 
[[Category:Biografìi|Euleru]]