"Turi Giulianu" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Xqbot (discussioni | cuntribbuti)
n Bot: Modifico: ru:Джулиано, Сальваторе; modifiche estetiche
Riga 1:
[[ImageFile:Salvatore Giuliano.jpg|thumb||right|150px|Turi Giulianu]]
'''Turi''' o '''Sarvaturi Giulianu''' ([[Muntilepri]], [[16 di nuvèmmiru]] [[1922]] - [[5 di giugnettu|5]] o [[6 di giugnettu]] [[1950]]) fu nu cèlibbri sbannutu e nazziunalista [[sicilia]]nu.
== Nàscita di nu sbannutu ==
Quannu, ntô [[1943]], s'eppi lu sbarcu 'n [[Sicilia]] dê [[mèrica|miricani]], li surdati dutischi scappàvanu e nta ssu fujiri facìanu câ pupulazzioni lucali lu scànciu cu zoccu avìanu di scanciari pô pani o àutri cosi di maciari. Turiddu scanciò pani pi na pistola.<br />
A sti tempi, l'ecunumìa era arridduciuta malamenti e ncuminciaru a scarsiari li cosi di primària nicissitati; lu cuvernu avìa urdinatu "l'ammassu dû frummentu" e macari li cuntatini avìanu a campari chê tèssiri; ammucciari lu frummentu era contra â liggi e la pupulazzioni era arridduciuta a la fami: cu putìa s'arrivurgìa ô mircatu nìuru pi manciari.<br />
Lu dui [[sittèmmiru]] [[1943]], Turiddu Giulianu, cô sò [[mulu]], stava turnannu di [[San Giuseppi Jatu]], unni avìa accattatu na para di sacchi di [[frummentu]] ô mircatu nìuru. 'N cuntrata "quattru mulini", vinni firmatu di quattru [[carabbinera]] ca ci siquistraru lu frummentu e lu vulìanu purtari ô prisìdiu miricanu di San Giuseppi Jatu. Turiddu li prijau di lassàrilu jiri, ca lu frummentu era pâ famigghia, e ci detti lu sò [[ducumentu]] di ricanuscimentu pê cuntrolli, ca iddu era nu bonu [[Cristianu (pirsuna)|cristianu]] e ca nun avìa mai avutu a chi fari câ liggi. Ntô mentri arrivaru di luntanu àutri cuntrabbannera e unu dê carrabbinera e n'appuntatu jeru p'abbluccari a chisti. Turiddu, ntâ cunfusioni, ivu pi scappari, ma nu carabbineri ci sparau pigghiànnulu ntô pettu. Giulianu arrispunnìu ô fucu dû carabbineri e chistu cascau 'n terra mortu. Vinni assicutatu, ma arriniscìu a scappari. Stetti ammucciatu ntê cullini di [[Muncilebbri]] picchì a sò casa lu jèvunu circannu, ca avianu ntê manu li documenti ca iddu ci avìa lassatu.<br />
Lu [[24 di dicèmmiru]], 800 carrabbinera fìciru un curduni ntornu a lu paisi e àutri lu circaru â casa e nun attruvànnulu, foru aristati pi cumpricitati un cintinaru di [[Cristianu (pirsuna)|cristinani]], nzemi a sò patri e a li sò parenti. Quannu Turiddu, di unn'era ammucciatu, taliau la mmàggini di sò patri pi strata, ammenzu a li carrabbinera, purtatu comu si fussi nu tintu dilinquenti, di l'occhi nun vitti cchiui e, currennu comu un pazzu, niscìu pô paisi, â chiazza Vintimigghia, unni accuminciau a sparari, ammazzanu nu carrabbineri. Di tannu accuminciau la stòria dû "sbannutu Turiddu Giulianu".
 
== Nnipinnintismu sicilianu e mafia ==
Li sò rapporti cu li mmenti di lu nnipinnintismu sicilianu, accussì comu chiddi cu la [[mafia]], forru cuntruversi. Secunnu la maiuri parti dî tiurìi 'n circulazzioni, Giulianu fu usatu comu na pidina 'n manu a l'una o a l'àutra urganizzazzioni. Cirtamenti avìa nu putiri granni di cummattenti clannistinu. Lu [[1 di maiu]] [[1947]] cumannau la straggi di [[Purtedda dâ Ginestra]], unni forru ammazzati ùnnici pirsuni (dui [[picciriddu|picciriddi]] [[fìmmina|fìmmini]] e novi [[Cristianu (pirsuna)|cristiani]] granni) e chiòssai di cinquanta firiti; pirò, sicunnu cirtuni isami di balìstica ca foru fatti, arrisurtau ca fussi statu mpussìbbili curpiri li vìttimi câ traittòria di trasuta dê pruièttuli di unni èranu appustati Giulianu e li sò òmini (li carrabbinera dìssiru ca iddu avìa sparatu di na cuddina) e, ô cuntrariu, vinni accirtatu ca a sparari foru cristiani â stissa autizza dê morti e dê firiti. Di ssi isami balistichi, arrisurtau macari ca li vittimi foru ammazzati di pruiettili calibbru 9, quannu Giulianu e li so omini ni avèunu di calibbru 6,5.
 
Susu â morti di Giulianu ci sù cincu diversi virsioni, e lu Sicretu di Statu nzinu ô 2016.
 
La sò vita fu uggettu di òpiri e di film.
Riga 17:
 
{{Template:Avvinimenti stòrichi dâ Sicilia}}
 
[[Category:Mafia|Giulianu]]
[[CategoryCatigurìa:BiografìiMafia|Giulianu]]
[[CategoryCatigurìa:MafiaBiografìi|Giulianu]]
 
[[ca:Salvatore Giuliano]]
Line 29 ⟶ 30:
[[ja:サルヴァトーレ・ジュリアーノ]]
[[nl:Salvatore Giuliano]]
[[ru:Сальваторе Джулиано, Сальваторе]]