"Tirrimotu dû 3 di jinnaru 1117" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
nNuddu riassuntu dû canciamentu
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 1:
Lu '''[[3 di jinnaru]], [[1117]]''' lu nord [[Italia]] fu curputocurputu dû [[tirrimotu]] particularmenti distruttivu. L'[[epicentru]] dâ prima divastanti cutuliata avissi a essirisièssirisi lucalizzatu ntô vironisivirunisi, câ citati capulocu fortimentifurtimenti danniata. A [[Virona]] cadiucadìu la ricinzzioni esternasterna di l'[[anfitiatru]] [[Arina di Virona|Arina]], lassannnunnilassànnunni na purzioni ca fu rimaniata urtiriormentiurtiriurmenti 'n unntôn succissivu tirrimotu, ntô [[1183]], criannu l'attuali suggistiva forma di l'Arina câ ala. Quasi tutti li [[cresia (edificiu)|cresiicresî]], li [[munasteru|munasteri]] e li munumenti foru distruggiutidistruduti o rimaniati, tantu d'eliminari dâ citati li ricordi autuàutu-midievalimediuevali e criannu na forti prisenza dû [[rumanicurumànicu]], stili dâ ricustruzzioni.
 
Lu sisma si fici sintirisèntiri 'n tutta l'autaàuta Italia cintrali, 'n [[Svizzira]], [[Francia]] e [[Girmania]]. <br />
Li dannidammaggi si cuncentrarucuncintraru a Virona, [[Milanu]], [[Birgamu]], [[Briscia]], [[Vinizzia]], [[Trivisu]], [[Mudena]], [[Pavia]], [[Parma]] e [[Crimona]]. AreaÀria unni s'ipotizzanuiputìzzanu armenu 30.000 morti. Li dannidammaggi foru gravi 'nnta tutta l'areaària cu la sparizzioni di munumenti ca a li voti nun vinniruvìnniru ricustruutiricustruiuti. Lu primu tirrimotu happiappi nu sciami sismicusìsmicu d'outrioltri 40 iornajorna. Stu tirrimotu happiappi cunsiguenzicunziquenzi pirzinu supra lu [[clima]], si va a narrari ca l'arginiàrcini di l'[[Adiggi]] a sud di vironaVirona foru rumputi cu na nunnazzioni ca riplicau dda divastanti di l'annu prima, a Vinizzia vi fu n'eruzzioni d'acqua surfurea dû solu e lu [[Ciumi Po|Po]] vitti li propriipropî acqui suddivarisisullivàrisi pi poiappoi ripimpari ntô gretu dû ciumi. Si prusciugaruprusciucaru e ntrubbuliruntrubbuleru fontanefuntano e la terra si aprìgapìu concu crepaccicripazzi. Tutti fenomenifinòmini checa mutaronomutaru leli condizionicunnizzioni mitiuruluggichimeteorològgichi cu putenti timpurali cu trona e [[furminifùrmini|furminifùrmini]] e [[grannini]]. <br />
L'epicentru si spustau 'n Lummardia, unni vi forunuforu sismi mpurtanti pi tuttu lu 1117: [[12 innarudi jinnaru]], [[4 di giugnu]], [[1 lugliudi giugnettu]], [[1 ottuvirud'uttùviru]] e [[30 dicemmirudi dicèmmiru]]. Tirrimoti mpurtanti siguirusiqueru p'anni 'nnta tutta la zona. A Vinizzia fu distruggiutadistruduta tutarmenti la citati di [[Malamoccu]] ca nun fu chiùcchiù ricustruutaricustruiuta.
 
La ricustruzzioni fu 'nnta quasi tutti li citati lesta e friniticafrinètica, mudificau, e a li voti di tantu, li chianti urbani duranti la ricustruzzioni, e detti nu forti staccu tra l'autuàutu [[midioevumediuevu]] e li piriodipirìudi succissivi.
 
[[Category:Tirrimoti]] [[Category:Sicilia]]
[[Category:Abbinimenti]]
 
 
== Funti ==
 
La funti di st'articulu è Uicchipidia 'Taliana :
 
http://it.wikipedia.org/wiki/Terremoto_del_3_gennaio_1117