"Libbirtati di parrata" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Klone123 (discussioni | cuntribbuti)
Klone123 (discussioni | cuntribbuti)
Vuci scannalusa, ora curriggiuta
Riga 1:
ALa '''Libbirtati ridi parolapalora''' eniè lu drittu ca s'avihavi di d'addichiarari li propripropi upinioni e ideiidii sinza ca si vèniveni ristatiarristati o ca cisi rununuarricivi na punizzioni.<br />A li voti vèni videmma chiamata '''Libbirtati di sprissioni'''. Veni cunzidirata comu lu principiu bàsicu di li dimucrazzii uccidintali.
 
Alli voti vèni macari ciamata '''Libbirtati ri sprissioni'''.<br />
CcuLa "libbirtati ridi parrata" allia li voti siattrova sèntilijami a ddiri acu [[Libbirtati ra 'nfurmazzioni]].<br />Nta ogni casu novi normi, liggi e discussioni venunu criati n cuntinazzioni pi garantiri ca la [['nfurmazzioni]] pò èssiri usata cchiù facirmenti.
 
Nta ogni casu novi normi, liggi e discussioni vènunu criati in cuntinazzioni ppi garantiri ca a [['nfurmazzioni]] ppo ssiri usata cchiu facirmenti.<br />
Secunnu li principi di scenzia pulitica la libbirtati di nfurmazzioni è nicissaria pi nu [[cuvernu]] [[dimucrazzia|dimucraticu]]. Nta certi paisi, nfatti, sinza la libbirtati di parrata, li pirsuni si sèntunu nnu chiummusu statu di suggizzioni sinza lu quali la vita di iddi putissi èssiri pi davveru lìbbira e nun nfruinzata di àutri. N difinitiva li riggimi ca nun garantisciunu la libbirtati di parrata lu fannu pi nun arriceviri critichi di la basi e purtanu a na minzgona di lu statu attuali di lu paisi; ergu accabbanu pi limitari la libbirtati pirsunali e a cunziguenti attrovanu seri difficultati a strinciri lijami cu la basi, pirsiquennu ubbittivi diffirenti di zoccu vonnu li citatini. Chissu porta nivitabbilmelti li cuverni a attummuliari o cumegghiè a attruvarisi nnu statu di nstabbilitati.
Ci sunu nu munzieddu ri pirsuni ca pienzunu ca a libbirtati ri 'nfurmazzioni eni nicissaria ppi nu [[cuvernu]] [[dimucrazzia|dimucraticu]]. 'Nta certi paisi sènza a libbirtati ri parrata, i pirsuni putissiru ssìri tanticchia scantuliati ri pàrrari ppi diri nzò cchi pienzunu.<br />
 
Ma ppuoi lu cuvernu finisci ca nun zapi e mancu capiscie chie ca li cittadini vonu 'n difinitiva.<br />
Secunnu lu pinzaturi libbirali John Stuart Mill e secunnu nu munzeddu di filòsufi pulitici, la libbirtati di parrata nun è accussì mpurtanti picchì avanti ca addifenniri lu drittu di palora abbisugnassi ca primisi si sintissi pi davveru zoccu ognunu havi di diri; sinza apparati pi menzu di cui si ascutanu li asigenzi dû pòpulu ogni libbirtati è nu sèmprici "fiticciu".
Si chiddi ca cuvernunu nun zanu pricisu chiè ca vònu chiddi ca ciè i mannàrru o cuviernu stu cuviernu finisci ca cari e ca si ni fa n'autru.<br />
 
Sienza a libbirtati ri parrata, li cuvierni nun s'anu a prioccupàri assai ri chiddu ca piènzunu i pirsuni.<br />
N tuttu lu munnu asistunu sulu picca paisi ca addifennunu la libbirtati di parrata n manera tutali. E' videmma ovviu ca, secunnu lu principiu di malliabbilitati di li libbirtati e di li dritti di li custituzzioni, la libbirtati di palora havi sempri limiti, ca sunnu chiddi di la nciuria, di la nicheja, di lu sicretu di Statu, di lu prucuratu allarmi, etc...<ref>{{Cite web
Chissu eni lu mutivu pi lu quali ci sunu cèrti pirsuni ca ricunu ca certi cuverni nun pirmiettunu a libbirtati ri parrata: propriu picchi a cirtuni ca cuviernunu ci siddìa ssìri criticàti, o ca si scàntanu tanticchia ca putissi succèrri na rivuluzzioni si tutti putissiru sapìri nzò chi succèri 'nta lu paisi c'amministranu.<br />
Nu pinzaturi libbiràli ciamatu John Stuart Mill pinzàva ca a libbirtati ri parrata nun jèni accussini 'mpurtanti picchini ugnunu avissi prima ri tuttu l'uppurtunitati di sprìmiri a si stessi, ma picchini a [[sucitati]] unni abbìtanu avissi aviri prima ri tuttu l'uppurtunitati ri sèntiri nzò ca i pirsuni piènzunu prima ri tuttu.<br />
Ci sunu sulu na puocu ri stati ca rununu l'uppurtunitati d'avìri a libbirtati ri parrata.<br />
Ppa isempiu a Curti Suprèma di li Stati Uniti di la Mèrica addichiarau ca avissi assiri cuntra a lièggi mintìrisi a gghittari uci nta nu tiatru chinu di pirsuni "Focu focu!" si nun c'eni n'incèndiu o nu fòcu dumàtu, picchini chissu putissi fàri scantàri li pirsuni e cumminàri schifìu. Ci sunu macàri certi paisi ca janu lièggi contra a parràta udiùsa.<!-- <ref>{{Cite web
|url= http://www.nytimes.com/2008/06/11/world/americas/11iht-hate.4.13645369.html
|title=Hate speech or free speech? What much of West bans is protected in U.S. - The New York Times