"Antoniu Canepa" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
TXiKiBoT (discussioni | cuntribbuti)
n Bot: Aggiungo: ca:Antonio Canepa
Anakletos (discussioni | cuntribbuti)
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 1:
{{quote|...Diu cci stinnìu a firriari tunnu li mari ppi spartilla d'ogni àutra terra e addifinnilla di li sò nimici. La fici accussì granni, timpirata di clima, fèrtili di solu, di bastari no sulu a la vita di cchiossai miliuna di òmini, ma macari a li còmiti, a lu lussu, a ogni gudimentu, a ogni indùstria, a ogni cummerciu...|Antoniu Canepa ''La Sicilia ai Siciliani''}}
 
'''Antoniu Canepa''' ([[Palermu]], [[25 di uttùviru]] dû [[1908]] - [[Rannazzu]] (CT), [[17 di giugnu]] dû [[1945]]), canusciutu puru cu lu nomu nvintatu di ''Mario Turri'', fu prufissuri universitariu e cumannanti di l'[[EVIS]] cu lu fini d'accanzari la ndipinnenza dâ [[Sicilia]], doppu la [[secunna guerra munniali]].
 
==Biugrafìa==
Studiau nti li [[Gisuiti]] a [[Palermu]] e appui a lu Culleggiu Pinnisi di [[Aciriali]]. Si lauriau 'n [[liggi]] a Palermu nti lu [[1930]] ccu na tesi supra ''Unitati e Pluralitati di l'Urdinamenti Jurìdichi''.
 
Trasìu 'n manera clandistina nti lu [[partitu cumunista]] e fu nu attivu anti-[[fascìsimu|fascista]].
Vinni attaccatu lu [[17 di giugnu]] [[1933]] anzèmmula ccu lu frati e àutri anti-fascisti ma arriniscìu a turnari 'n libbirtati facennu finta d'èssiri pazzu.
 
Prima di la [[Sicunna Verra Munniali]] fu prufissuri di ''Storia di li duttrini pulìtichi'' a l'[[Univirsitati di Catania]], unni veni arricurdatu comu nu siveru ducenti univirsitariu e comu auturi di nu veru bonu testu supra la duttrina fascista. Nti lu stissu, ammucciuni, ccu lu psiudònimu di ''Mariu Turri'' o ''pruf. Bianchi'' facìa n'attivitati clandistina di uppusizzioni a lu riggimi fascista.
 
Nti lu mentri di la verra, fici parti di lu muvimentu talianu ''Giustizia e libertà'' di lu [[1941]] a lu [[1943]] e fu na spìa di lu sirvizzi sicreti di lu [[Regnu Unitu]]. Ntra l'upirazzioni ca fici si ricorda l'attintatu a l'airuportu di [[Gèrbini]] ([[Motta Sant'Anastasia]]), ca era 'n pussessu di li tideschi, nti lu [[1943]]. Appui jìu a cummàttiri 'n [[Tuscana]].
 
Turnatu 'n [[Sicilia]], trasìu nti lu [[Muvimentu Nnipinnintista Sicilianu]] ( ''MIS'' ) e nti lu aprili [[1945]] funnau lu primu nucliu di lu [[Esèrcitu Vuluntariu ppi la Nnipinnenza di la Sicilia]], accuminciannu li cummattimenti armati contra lu Statu Talianu.
 
Nti lu [[dicèmmiru]] [[1944]] pubbricau ''La Sicilia ai Siciliani'', ca fu lu manifestu di lu nnipinnintìsimu sicilianu. Unni scrissi: {{quote| quannu facemu la ripùbbrica suciali 'n Sicilia li fiudatari n'hannu a dari li sò terri siddu nun ni vonnu dari li sò testi}}. Era nu granni sustinituri di la rifurma agraria, iddu vulìa ca l'idea nnipinnintista avìa ad aviri na basi pupulari ca s'avissi duvutu rivilari 'n sècutu e sustinìa la nicissitati di èssiri prisenti dintra lu [[siparatìsimu]] ppi nnirizzari 'n manera pusitiva sti forzi pupulari. Ppi stu mutivu cirtiduni mèmmiri di lu MIS nun lu vidìanu di bonu occhiu picchì èranu liati a lu latifunnu.
 
Urganizzau li sò vuluntari nti li muntagni a firriari tunnu [[Cisarò]], ma li sò cummattimenti duraru picca misi.
 
===La morti===
Antoniu Canepa vinni ammazzatu lu [[17 di giugnu]] [[1945]] nti na sciarra a focu nti nu postu di bloccu ccu li riali carrabbineri taliani a l'ottu di lu matinu, nti la terra chiamata ''Murazzu Ruttu'', avveri [[Rannazzu]], nti la Strata Statali 120 ca veni di [[Cisarò]]. Anzèmmula ad iddu mureru lu sò vrazzu drittu, Carmelu Rusanu (22 anni), e Giuseppi Lu Jùdici (18 anni). Lu fattu succiudìu accussì: la squatra furmatu di tri carrabbineri (lu marisciallu Rizzottu, lu vici-brigateri Rusariu Cicciò e lu carrabbineri Carmelu Calabbrisi) cumannau l' ''alt'' a nu postu di bloccu a li cummattenti ca nun si firmaru. Pirò la tinta cunnizzioni di la strata e lu vecchiu furguni ca avìanu (nu Guzzi 500) nun pirmittìu ad iddi di scappari e foru dunca nu fàcili birsagghiu di lu focu di li carrabbineri. Li nnipinnintisti, noltri, jittaru na bumma a manu, ca ppi seri di svinturi scuppiau nti lu stissu sò furguni. Nti lu scontru arristaru firuti macari li carrabbineri Calabbrisi e Rizzottu.
 
Cci foru cumunqui fatti strèusi ca fìciru pinzari cchiossai votu a nu cumplottu. Doppu lu scontru a focu, Canepa firutu, vinni lassatu ppi diversi uri senza succursi e accussì murìu sdisangatu; lu focu di li carrabbineri avissi statu 'n manera dritta supra l'òmini di lu furguni, anveci ca, comu dicìa la prucidura, avveri li gummi; nun vinni fattu nuddu virbali ufficiali di li carrabbineri e la ricustruzzioni di li maggistrati si vinni appui a basari sulu supra li dichiarazzioni di li suli prutagunisti; a lu spitali avìanu statu chiuduti nti li tabbuti quattru cummattenti di l'E.V.I.S. e sulu nti nu sicunnu tempu e grazzi a lu custodi di lu cimiteru si n'addunaru ca nti nu tabbutu cc'era n'omu ancora vivu.
 
 
Nti lu locu di l'assassiniu nti la strata statali surgi lu suggistivu ''cippu'' , munumentu di petra didicatu a li caduti di l'E.V.I.S.. Antoniu Canepa anveci fu vurricatu nti lu cimiteru di Catania, nti lu viali di li siciliani di lustru, a lu cantu di [[Giuvanni Verga]] e di [[Angilu Muscu]].
 
==Bibbliugrafìa==
*F. Gaja. ''L'esercito della lupara''. Milanu, [[Maquis Editore]], 1990.
*A. Canepa. ''La Sicilia ai siciliani!''. Catania, 1944. Pubbricatu ccu lu psiudònimu ''Mariu Turri''.
*[[Giuseppe Carlo Marino]]. ''Storia del separatismo siciliano 1943-1947''. Roma, [[Editori Riuniti]], 1979.
*Alfio Caruso, ''Arrivano i Nostri'', [[Longanesi]], 2005
*Gliozzo Totò ''Antonio Canepa e l'esercito per l'indipendenza della Sicilia. L'[[Evis]] a [[Cesarò]] e l'eccidio di [[Randazzo]]'' (1944-1945)[[Boemi]] 1998
 
==Vuci cunzigghiati==
*[[Muvimentu Nnipinnintista Sicilianu]] (MIS)
*[[Turi Giulianu]]
*[[Annirìa Finucchiaru Aprili]]
 
==Liami esterni==
*[http://www.csssstrinakria.org/canepa.htm Biugrafìa di Antoniu Canepa, storia di l'EVIS]
*[http://www.carabinieri.it/Internet/Arma/Ieri/Storia/Vista+da/Fascicolo+19/05_fascicolo+19.htm ''Il Separatismo Siciliano'' (Archiviu di li Carrabbineri)]
*[http://www.psi2000.it/Sicilianismo/vogliamolasicilialibera.asp "La Sicilia libera", pigghiatu di la pubbricazzioni "''La Sicilia ai siciliani!''" di Antoniu Canepa]
 
 
[[Category:Storia siciliana|Canepa, Antonio]]