"Pugghia" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n r2.6.1) (robot livannu: pnb:اپولیا
Nuddu riassuntu dû canciamentu
Riga 22:
 
== Giografìa ==
La PujiaPuja è la rigioniriggioni cchiù a est tidi l'[[Italia]]: [[Punta Palascìa]] (a [[Utrantu|Otrantu]], [[Salentu]]), è luntana menu tidi 80 km tidi li costi di l'[[Arbanìa]]. NciCci sontusunnu chianuri pi lu 53,3%, cullinicoddi pi lu 45,3% e muntagni sulu pi l'1,5%. Siccomu ch'è na pinìsula, li mari la circonnunucircùnnanu di tretri parti, ma nonun teni fiumiciumi, a parti l'[[Ofantu]], ca comu etiè, si pò navicari sulu anta la parti finali. L'ùnucuùnicu lacu ca teni l'acqua ca si pò beribìviri, ddòunni la pijiapigghia l'[[Acquiduttu PujiesiPujisi]], è lu [[Lacu d'Occhitu]], a li cunfini cu lu [[Mulisi]] (e nfatti, dàtusidatu ca teni picca acqua, spessuô succeunuspissu mmattunu [[crisi ìdrica|crisi ìdrichi]]). A lu tiemputempu tidi li [[Rumani]], la PujiaPuja era cchiù granni, pircèpicchì cumprinnìa puru na parti di lu Mulisi, di la Campania ([[Sanniu]]) e di la Basilicata.
 
=== FiumiCiùmira, lachi e ìsuli ===
Li fiumiciùmira di laPuja Pujia sontusu' chiuttostu turrenti, comu lu [[Candilaru]], lu [[Cervaru]] e lu [[Carapelle]], ma esìstunuasìstunu puru certi fiumiciumi nuna picca cchiù granni ca bagnunubàgnunu pi picca la PujiaPuja, comu l'[[Ofantu]] e lu [[Fortore]]. 'N ginirali, siccomu ca lu turrenu è [[carsismu|càrsicu]] - supratuttu sobbrasupra luô [[Garganu]] e sobbrasupra li [[Murgi]] - l'acqua si nfirtra suttaterra e ddàni scenniscinni a lu mari. QustuChistu è evidenti a lu [[Pulu tidi Altamura]], a li [[grutti tidi Castellana]] e a quiddichiddi ti [[grutti di Putignanu|Putignanu]].
 
Siccomu ca c'è picca acqua, custruerunucustrueru n'acquedottu ca, cu na seriserii tidi canali suttaterra, faci arriari l'acqua tidi lu [[Sele]], tidi la favara tidi [[Caposele]] mentri a [[Villa Castelli]] ([[pruvincia di Brìndisi]]).<br/>
Li lachi maggiuri sontusu' cuiddichiddi ti [[Lacu tidi Lesina|Lesina]] e ti [[Lacu tidi Varanu|Varanu]] sobbrasupra lu Garganu, a nord-est. A sud-est, a lu [[Salentu]], cicci sontusu' li [[Lachi Alimini]], annanzi a [[Utrantu|Otrantu]] ([[pruvincia tidi Lecci]]). Puru quannu si ccojicogghi nuna picca td'acqua nta na zona càrsica, lu chiàmunu lacu: comu pi li "lachi tidi [[Conversanu]]" ([[Pruvincia di Bari|Bari]]) e pi lu ''Laccu Craparu'' tidi [[Sulitu (LE)|Sulitu]]. Sti ''lachi'' dùranu picca e a seconnusicunnu tidi quantu chioichiovi. CiCci sontusunnu puru otriàutri lachi cchiù piccinninichi, e tanti di quistichisti sontusu' artificiali o [[margiu|margi]] (comu li [[Riserva naturali Le Cesine|Cesini]]
 
Ricurdamu puru l'[[Ìsuli Tremiti]], 'n frontifacci a lu Garganu, e pueimacari, mmienzun menzu a lu [[mari Joniu]], l'ìsula dtdi Sant'Andrea (a [[Caddhìpuli|Caddìpuli]]) e l'[[Ìsuli Cheradi]] a [[Tàrantu]]
 
=== Clima ===
Lu clima è miditirràniu nnanzi aô mari e sobbrasupra li chianuri, l'[[estatiastati]] faci càutucàudu e siccu e luntô [Irnata|iernu[mmernu]] chioichiovi e fiscunufrìscunu li jentivèntira; sobbrusupra liê [[Murgi]], nta l'[[appinninuAppinninu]] daunuDaunu e luntô [[Garganu]] antô lu iernummernu pò puru [[nivi|nivicari]]nicari e ccc'è tanta [[NejiaNegghia (finòminu meteorològgicu)|nejanegghia]], puru tottatutta la notti luengulonga luengulonga. Li tretri pruincipruvinci di "lu nord" sontusu' tra cuiddichiddi supra sobbraunni chiovi di menu di tutta l'Italia, pirchìpicchì li [[ventu|vèntura]] di punenti làssanu l'ùmitu supra l'[[appenninuAppenninu campanuCampanu]] e sobbrasupra qudduchiddu [[appenninu lucanu|lucanuLucanu]], e sobbrasupra li chianuri e nnanzi aô mari arrìunuagghìcunu già secchisicchi. Li stessistissi jentivèntira si càrucunucàricunu arretuarreti tidi ùmutuùmitu sobbrasupra lu [[mari Joniu]], e quindiquinni a li trutri pruincipruvinci [[Salentu|salentinisalìntini]] chioichiovi di cchiùi.
 
[[File:Apulia Provinces.png|thumb|310px|right|Li provinci dâ Pugghia]]
 
== Artìculi curilaticurrilati ==
 
* [[Dialetti dâ Pugghia]]