"Eschilu" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Gerakibot (discussioni | cuntribbuti)
n r2.7.1) (robot junciennu: stq:Aiskylos
Xqbot (discussioni | cuntribbuti)
n r2.7.3) (robot junciennu: ast:Esquilo; modifiche estetiche
Riga 1:
[[ImageFile:Eschyle.jpg|thumb|right|180px|Èschilu]]
'''Èschilu''' ([[Eleusi]] [[525 a.C.]] - [[Gela]] [[456 a.C.]]) è lu cchiù anticu dî traggediògrafi greci. Li sò traggedî vennu rapprisintati ancora oi ntî tiatri di tuttu lu munnu. Particularmenti suggistivi sunnu li rapprisintazzioni ntê tiatri grechi ancora 'n usu oi, comu chiddu di [[Sarausa]].
 
== Biografìa ==
 
Nascìu a [[Eleusi]], figghiu di Eufuriuni, e appartinìa â nòbbuli famigghia dî Eupatridi.
Riga 8:
 
 
== L'arti d'Èschilu ==
A Èschilu veni attribbuiuta la nnuvazzioni di la ntroduzzioni dû secunnu atturi, chi putissi appàriri sìmprici, ma ch'è comu è gghiè mimuràbbili. Prima d'iddu, nta ogni dramma, c’era un sulu atturi â vota. La ntroduzzioni dû diàlucu, criau n'attimusfera cchiù viva, dùnanu a l’òpiri drammàtichi na ntinzitati nzinu allura scanusciuta.
 
Èschilu ntinzificau puru l'usu dî custuma e l'effetti di misa 'n scena, ch'èranu essinziali ntô ''[[Prometeu incatinatu|Prumiteu ncatinatu]]'' e fu lu primu a ntrodùciri la cussidditta ''triluggìa liata''. Li tri òpiri tràggichi prisintati duranti l'agoni èranu appuntu ''liati'' dû puntu di vista cuntinutìsticu; nti l' ''Orestea'', p'asempiu, veni misa 'n scena la saga dâ stirpi di l'Atridi, di l'uccisioni di [[Agamennuni|Agamènnuni]] â libbirazzioni finali dû patricida Oresti.
 
== Òpiri ==
Èschilu scrissi prubbabbirmenti na nuvantina di òpiri, ma di chisti n'agghicaru sulu setti:
* ''[[Orestea]]'' - triluggìa (rapprisintata ntô [[458 a.C.]])
** ''[[Agamènnuni (Èschilu)|Agamènnuni]]''
** ''[[Coefore]]''
** ''[[Eumenidi (Èschilu)|Eumenidi]]''
* ''[[I Persiani]]'' (rapprisintata ntô [[472 a.C.]])
* ''[[Prometeu ncatinatu (Èschilu)|Prumiteu ncatinatu]]'' (rapprisintata tra lu [[460 a.C.|460]] e lu [[470 a.C.]]). Na parti dâ crìtica riteni chi la traggedia è pseudoeschilea (Cf. B. Marzullo, ''I sofismi di Prometeo'', Firenzi 1990) e chi fu misa 'n scena nti l'ùrtimu vinticinquenniu dû V sec. Chistu fussi tistimuniatu dî punti di cuntattu chê ''Cavaleri'' di [[Aristofani|Aristòfani]], ma suprattuttu na cuncizzioni dû spazziu scènicu e dô sò usu particularmenti sufisticatu.
* ''[[Setti contru Tebi]]'' (rapprisintata ntô [[467 a.C.]])
* ''[[Supplici]]'' (rapprisintata ntô [[463 a.C.]])
 
[[Catigurìa:Littiratura greca antica]]
[[CategoryCatigurìa:Biografìi|Eschilu]]
[[CategoryCatigurìa:Littiratura|Eschilu]]
[[CategoryCatigurìa:Grecia antica]]
[[Catigurìa:Tiatru]]
 
Riga 33:
[[an:Esquilo]]
[[ar:إسخيلوس]]
[[ast:Esquilo]]
[[az:Esxil]]
[[be:Эсхіл]]