"Alfabbetizzazioni" : Diffirenzi ntrê virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
nNuddu riassuntu dû canciamentu
nNuddu riassuntu dû canciamentu
 
Riga 5:
Li pirsuni ca sannu lèggiri e scrìviri sunnu chiamati ''littirati''; chiddi ca nun lu sannu fari vennu chiamati ''analfabbeta''.<br />
<br />
Sicunnu nu rapportu di li [[Nazziona Unita]], l' '''analfabbetismu''' nun eni sulu èssiri capaci di scrìviri e lèggiri nu sempricisìmprici testu 'nta quarsiasi lingua.<br />
Li NU stimarrustimaru, ca 'nta lu [[1998]], circa lu 16% di la pupulazzioni mundialimunniali era analfabbeta. <br />
 
Pari ca l'analfabbetismu eni cchiucchiù iàutuàutu 'ntra li paisi di la pinisulapinìsula arabbicaaràbbica e 'nta l'[[AfricaÀfrica]] attornu a lu disertu di lu Sahara.<br />
'Nta ddi paìsi cu circa lu 30% di masculimàsculi, lu 40-50% di li fimminifìmmini parunupàrinu ssirièssiri analfabbeta sicunnu a difinizzioni di li NU.<br />
Macari si unu s'ampara a lièggirilèggiri e scrìviri, ppuoipoi cicci sunusunnu chidduchiddi ca sô scordanuscòrdanu: chissu veni ciamatuchiamatu ''' ''"[[analfabbetismu di ritornu]]"'' '''.<br />
UniUnu di li càusi di l'analfabbetismu di ritornu eni ca pari ca cicci susunnu certi pirsuni ca sâ firanu a 'ssirièssiri capaci di vìviri sienzasenza lièggirilèggiri e scrìviri.<br />
Parissi ca lu fattu ca unu sapi lièggirilèggiri e scrìviri nun eni 'na cundizzionacunnizzioni nicissaria ca chiddi ca o sanusannu fari '' '''provanupròvanu piaciri''' '' a fàrilu.<br />
E chiddi ca nun ô sanusannu fari picchini nun l'anuannu mai 'mparatu nun eni dettu ca sunusunnu 'ntirissati a sviluppari chista abbilitati.<br />
Li fattora culturali familiari, suciali e di quartieri jocanujòcanu na parti 'mpurtanti.<br />
Pâ isempiuP'asempiu, avìriaviri 'na cultura unni li tradizzionatradizzioni urali (cumunicazzioni cô parrari) parunupàrinu essirièssiri cchiucchiù 'mpurtanti di chidda scritta po' avìriaviri ala infruenzanfruenza.<br />
Na tribbù ca vivi di pastorizzia, pâ isempiup'asempiu, po' nun avìriaviri bisognu strittamenti di lèggiri e scriviriscrìviri ppipi supravviririsupravìviri.<br />
E puoipoi addiventa n'abbituddiniabbitùddini e finiscia ca nun lieggiunulegginu e scrivunuscrìvinu cumpritamenti macari quannu nun anuhannu a travagghiari.<br />
<br />
CiCci susunnu dui tipatipi diffirentadiffirenti di analfabbetismu:<br />
 
* '''Analfabbetismu Primariu''': Pirsuni cu analfabbetismu primariu ca nun ampararrumpararu mai a lièggirilèggiri e/o a scrìviri.<br />
* '''Analfabbetismu Funziunali''': Pirsuni ca anuhannu 'mparatu tanticcedda a lièggirilèggiri e scrìviri ma, pi svariati mutiva, nun sunusunnu capaci di cumprèndiricumprènniri chiddu ca lèggiunulègginu, o nun sanusannu scrìviri abbastanza ppipi putìriputiri fari na dumanna ppipi travagghiari a quarchi banna e si l'anuhannu a fari fari di quarchidunu cchiucchiù spertu.<br />
 
Nta majuritati di l'àutri paisi lu prubblema cchiù granni eni lu '''analfabbetismu funziunali'''. PpiPi mutivazzionamutivi lijati a l'ambienta suciali o l'abbituddinaabbituddini sunusunnu capaci 'nta ogni casu di sèntiri a ddiridiri chieni ca c'eni scrittu 'nta frasi sempricisìmprici.<br />
'Nta majuritati di l'autri paisi lu prubblema cchiu ranni eni lu
'''analfabbetismu funziunali'''. Ppi mutivazziona lijati a l'ambienta suciali o l'abbituddina sunu capaci 'nta ogni casu di sèntiri a ddiri chieni ca c'eni scrittu 'nta frasi semprici.<br />
 
<!-- traduzzioni in corsu
== See also ==
*[[Alliteracy]]
 
{{stub}}
[[Category:Learning]]
-->
 
[[Catigurìa:Suciuluggìa]]