"Vermu dâ sita" : Diffirenzi ntrê virsioni

{{Taxobox_image | image = [[FileImage:Silkworm 01.png|240px]] | caption = Vermu dâ sita}}

Lu '''vermu dâ sita''' (''Bombyx mori,'' [[Lingua latina]]: "vermu dâ dudda") è la [[larva]] di na [[vampaciuscia]] chi è assai mpurtanti 'n terminitèrmini ecunomichiecunòmichi comu prudutturi dâ [[sita]]. Lu nutrimentu dû vermu dâ sita cumprenni sclusivamenti li fogghî dâ [[dudda]]. Sunnu d'urigginiurìggini dâ [[Cina]] sittintriunali.

Lu vermu dâ sita havi lu [[Pitittu|pitittu]] abbastanti granni. Si mancianu li fogghi dâ dudda cuntinuamenti, jornu e notti. Pi chissu, crescinu currennu. Quannu lu culuri dî soiso testi addiventanu cchiù scuri, significasignìfica ca è tempu pi fari la [[muta]]. Quannu la fannu circa quattru voti, li soi curpi addiventanuaddivèntanu nanticchia giarni e lu peddu addiventa strittu, chi significa ca stannu p'accuppunnarisi câ scorcia dâ sita.

Siddu si lassa lu vermu pi manciaricci fora dâ scorcia iddu stissu, la [[filusedda]] veni tagghiata e dunca la sita è ruinata. Pi chissu, la scorcia veni jittata ntra l'acqua vugghiuta, ammazzannu lu vermu e facennu la scorcia cchiù facili a sciugghirilasciugghìrila. Lu vermu pò essiri manciatu a stu puntu.

La vampaciuscia matura veni fatta a crisciri sulamenti pi pruduciriprudùciri la sita e nun pò vulari. Si pò chiamarilachiamàrila puru la "vampaciuscia dâ sita", o la "vampaciuscia dâ dudda".

== Storia ==

Ntâ Cina, cc'è na liggenna ca la sita di stu vermu vinni scuperta di na mpiratrici antica chiamata [[Xi Ling-Shi]] ({{zh-cp|c=嫘祖嫘祖|p=LéiLéi ZǔZǔ}}). Stava facennu na caminata quannu vitti li vermi. JiuJìu pi tuccari unu cû sò jitu e straordinariamentistraurdinariamenti na filusedda si cci nisciu! Cuntinuava nesciri, ncudduriannucci ntornu dû jitu, e putìa sintirisi livari di friddu. Quannu la sita si finiufinìu, vitti la scorcia e s'addunau ca chissa era la funti dâ sita. E dunca, di ccà accuminzau na nnustria grannissima.

Li saracini si purtaru cu iddi ntâ [[Sicilia]] la canuscenza di sta nnustria. Era la prima banna di l'[[Europa]] unni sti vermi vinni crisciuti ntô senzu cummirciali, e pi tanti seculisèculi la Sicilia era lu centru di l'Europa pi pruduciriprudùciri la sita.

== Viditi puru: ==

[[CatigurìaCategory:Armali]]

[[CatigurìaCategory:Nzetti]]