Lu bùmmulu è nu cuntinituri di terracotta, ca na vota vinìa usatu pi jìnchìrilu di acqua e tinìrila frisca ppi tutta la jurnata.
Havi la vucca stritta, spissu havi dù mànichi e nta la parti di sutta s'allarga e forma na speci di panza. Ppô vinu vinìa usatu, mmeci, na varianti cchiù nicaredda dô bùmmulu, cu na furma anticchia cchiù scafazzata e chissu vinìa chiamatu ciascu.
Nta certi bùmmuli vinìa fattu o centru di la panza nu pirtuseddu attuppatu cu nu lignuzzu: di ssù pirtusu si bivìa.

Bùmmulu

Picchì acqua o vinu si mantènunu frischi cancia

La manera di travagghiu di lu mpastu ca s’usava ppi fari lu bùmmulu, era fattu di crita e sali assai travagghiatu: ssa terracotta fatta accussì, avìa la carrattirìstica ca era spirtusata e assai igruscòpica , e chissu ppi effettu dû sali.
Di sta manera, lu bùmmulu traspirava sempri e furmava nta sò pareti di fora na pillìcula fina-fina di acqua; l’acqua, svapurannu, facìa calari la timpiratura di nintra dô bùmmulu e lu lìquitu ca avìa d’intra si mantìa beddu friscu videmma sutta ô suli dû misi d’austu.

Centri di prudùzzioni cancia

Lu centru cchiù mpurtanti pâ prudùzzioni di bùmmuli e quartari nta la Sicilia urientali era Lintini; àutri banni di prudùzzioni ntâ Sicilia uccidintali èranu Arcamu e Carini; bùmmuli boni vinìanu fatti videmma a Cartanissetta, Calatafimi, Gela, Nicusìa, Licata, Patti e Terrasini.

Forklori cancia

Ora lu bùmmulu è usatu nnî li gruppi forklorìstichi siciliani pi fari spittàculu, nfatti ci sunnu dintra sti gruppi certi cristiani ca jèttanu stu bùmmulu nta l'aria, puru àutu assai, e doppu lu ripìgghianu senza fàrilu càdiri 'n terra.
Lu bùmmulu è videmma usatu comu strummentu musicali p'accumpagnari li tarantelli, nfatti li sunatura ci sciùscianu d’intra e crèanu nu sonu assai gravi ca havi la funzioni di nu vasciu; ppi pruvucari ssu tipu di sonu, lu sunaturi ci sciùscia nta na manera particulari, zoè ci fa comu na speci di pirnacchiedda ritmàtica ca veni amprificata e lu sò sonu addiventa cchiù vasciu ppi scaciuni dâ furma dû bùmmulu ca ci fa di cassa armùnica; ‘n basi a l’agnuni di la vucca di lu sunaturi, mentri ci fa la pirnacchedda, ccu la vucca dû coddu dô bùmmulu, lu sonu pigghia na sonurità cchiù o menu vascia e li sunatura cchiù bravi arrinèsciunu videmma a mudulari li toni e canciari li noti.

 
Wikimedaglia
Chista è na vuci nzirita nni l'artìculu n vitrina, zoè una dî mègghiu vuci criati dâ cumunità.
Fu arricanusciuta lu 2007

S'hai traduciutu n'artìculu o hai criatu na vuci e riteni ca sia lu casu di fàrila canùsciri picchì è cumpreta n tuttu, signàlila. Naturalmenti, sunnu boni accittati suggirimenti e canciamenti chi mìgghiùranu lu travagghiu.

Signala na vuci          Archiviu         Talìa tutti l'articuli n vitrina

  Folklori sicilianu  
Ciaramedda | Marranzanu | Friscalettu | Bùmmulu | Tammureddu | Carrettu sicilianu | Òpira dî pupi | Canzuni siciliani |
  Nta Commons s'attròvanu àutri mmàggini rilativi a Bùmmulu.