Gascògna (Gasconha n lingua uccitana, Gascogne n francisi e Gascuña n spagnolu) jèra nu tirritòriu di lu sud-ovest francisi, duranti a lu Midiuevu.

Gascogna
Sìmmulu di la Guscogna

Lu nomu Gascògna cancia

Lu nomu di la riggiuni jè na sdifurmata di bascu (traversu a Vasconi, ca dava lu nomu a na tribbù basca ca stava nti tuttidùi li latati di li Pirinei).

Ô cuntrariu di autri riggiuna stòrica comu a la Britagna o la Nurmannìa ca ammantinenu lu sò nomu nti li mutèrni dipartimènti francisi, lu nomu di la Guascògna non fu ammantinutu; lu tirritòriu ca currispunni a la Gascogna stòrica òi è spartutu ntra sèi dipartimenti, e chisti li chiù mpurtanti: Pirinei atlantichi (ca su cunziddiranu a lu spissu comu la pruvinza autònuma di Guascogna) e Landes (nti lu giugnu di lu 2006 lu cunzigghiu ginirali dû dipartimentu ammustrau la vulutanti di canciari lu pròpiu nomu nti Landes dâ Guascogna, e si sta già jennu usannu pì mutivi turistici).

Stòria di la Guscògna cancia

Duranti di lu midiuevu n Guascogna s'appi nu ducatu ca campau pi assai tèmpura.

Scumparuta cancia

La spartuta addiscriùta supra vinìu nti lu 1790, cu la criata di li dipartimènti di l'assimmulèa custituènti.


Giugrafìa cancia

La Gascogna sta misa ntra l'Uceanu Atlanticu (Golfu di Guascogna o Golfu di Biscagghia pì li spagnola), li Pirinei e lu ciumi Garonna; la parti di lu mènzu jè carattirizzati di li boschi di li Landes; li ciumi chiù mpurtanti sunnu la Garonna e l'Ardour.

P'accamòra: dipartimenti dâ Guascogna cancia

Nti la Francia:

Nti la Spagna:

La Lingua Gascòna cancia

N Gascogna si parra na lingua rumanza chiamatu dialettu guascuni, nasciuta di n'ammiscata ntra la lingua basca e lu latinu.

Òi lu dialettu guascuni vèni parratu nti tutti li dipartimenti supra muntuàti, ma è arricanusciutu comu lingua ufficiali sulu nti la spagna nti la cumarca di Aràn di la Generalitat de Catalunya (lu cuvernu catalanu).

Pàggini lijati cancia