Mascalucìa

nu cumuni di Tàlia
Mascalucìa
Muttu:  
Nomu ufficiali: Mascalucia
Riggiuni: {{{riggiuni}}}
Pruvincia: Catania
Cuurdinati: 37°34'0"N, 15°3'0"E
Ammustra ntâ mappa
Superfici: 16 km²
Abbitanti: 24.141
Dinzitati: 1509 ab./km²
Cumuni cunfinanti: Belpassu, Catania, Gravina, Niculusi, Pirara, San Petru Clarenza, Trimmisteri
CAP: 95030
Prifissu telefònicu: +095
Situ ufficiali: http://www.comune.mascalucia.ct.it


Mascalucìa è un cumuni di 24.141 abbitanti dâ pruvincia di Catania.

E’ misa a deci chilòmitri di Catania, nta li pinnici miridiunali di l’Etna, a 450 metri supra lu liveddu dô mari.

Ncumizzannu di l’anni ’60, accussì comu a tutti li paisi etnei vicini a la cità di Catania, Mascalucia vitti na trasfurmazzioni e na crìscita viloci. La spiculazzioni di l’edilizzia, causata di la richiesta sempri cchiù prissanti di casi ca custàssuru cchiù picca, pruvinenti di la pupulazioni di la vicina citati, purtò stu paìsi, a allargari lu sò abbitatu nfinu a li cunfini cu l’àutri cumuna.

Mascalucìa si truvò accussì ncucchiata cu Gravina, cu Trimmisteri, cu Niculosi e ntra ddi paisi, e iddi stissi cu la citati, sunnu siparati e si distìnginu, sulu pi lu nomu ca c’è scrittu nta li strati 'n capu a li tabbelli.

Orìggini di lu nomu cancia

Lu nomu diriva sicuramenti di la lingua latina – Nta nu ducumentu di lu papa Grigoriu Magnu (VI-VII sèculu) veni numinata cu lu nomu "Massalargia". Cu la vinuta di li Nurmanni, veni nnicata "Mascasia" tra li terri assignati a lu vìscuvu di Catania. Ntô 1308, nta nu scrittu unni si parra di la cresia di S. Niculò, veni chiamata "Mascalcia". Nto 1349 nta n’àutru ducumnetu risurta "Maniscalcia", e appoi, ntô quattrucentu, vinni nnicata "Maniscalchia".

Storia cancia

A l’èbbica di la “Corti Spagnola”, lu re Fulippu IV, p’aggiustari li finanzi di la curuna, detti a vìnniri beni di lu dimaniu reggiu ca avìa nta Sicilia; nzèmula a lu pussidimentu, a cu accattava, vinìa datu macari nu tìtulu nubbiliari di prìncipi e di marchisi.

A purtari avanti ssi vìnniti, fu ncarricatu nu ginuvisi ca si chiamava Giuvanni Andria Massa; iddu accattava “'n cuntu vìnnita” di la Curuna e poi vinnìa a lu megghiu uffirenti.

Ntô 1645 Mascalucia fu accattata di Giuvanni Andria Massa e chissu la vinnìu a Niccolò Placidu Branciforte, prìncipi di Lionforti e Butera ca addivintò macari duca di Macalucia ntô 1651.

Ntô 1652, la citati di Catania accattò lu paisi di lu duca di Mascalucia, ma picca tempu doppu, comu succidìu pi tanti àutri casali, Mascalucia turnò n’àutra vota a lu pricidenti patruni.

Cu la riforma mministrativa di li Borboni, ntô 1817 Mascalucia divintò cumuni di lu distrittu di Catania.

Duranti l´eruzzioni di lu 1669 una "lingua di fuoco molto spaventevole che calava per sotto la terra di Mascalucia, qui abruciò più di cento case e molte possessioni".

Ntô 1693 lu tirrimotu ca distruggìu menza Sicilia (chidda urientali) fici macari a Mascalucia tantìssimi e gravi danni: lu paisi fu ricustruitu tanticchia cchiù luntanu di unni era prima.

Ancora danni eppi ntô 1818 pi causanza di n'àutru tirrimotu.

Ntô XIX sèculu Mascalucia participò cu lena a li moti: ntô 1821 ci fu fatta la sedi di una “vìnnita carbonara” (aggricazzioni pulìtica rivuluzziunaria) e pigghiò parti di li nzurrezzioni di lu ’37 e di lu ’48.

Salutò cu participazzioni lu sbarcu di Garibbardi.

Ntô 1943, ci furu scontri tra la pupulazzioni e li surdati tudischi.