Lu verbu ausiliari è unu:

Aviri

È chiamatu verbu ausiliari picchì aiuta lu verbu principali:

Haiu manciatu

Ntô Sicilianu, sti sprissioni fatti cu lu passatu pròssimu, nun si usanu o si usanu raramenti, mmeci si usa sempri, nta stu casu, lu passatu rimotu:

Manciai

Li verbi sunnu organizzati a Coniugazzioni, e li coniugazzioni sunnu organizzati a Modi e Tempi. Ntô Sicilianu nun è nicissariu mèttiri lu pronomi pirsunali prima di lu verbu, picchì cu lu significatu di la prupusizzioni si capisci a quali pirsuna si rifirisci e siddu è singulari o plurali.

Modu Indicativu (di lu Verbu Aviri) cancia

Tempu Prisenti
Singulari Plurali
iu Haiu nui, nuiatri, nuàutri Avemu
tu Hai vui, vuiatri, vuàutri Aviti
iddu, idda Havi iddi Hannu
Mpirfettu
Singulari Plurali
iu Avìa nui, nuiatri, nuàutri Avìamu
tu Avìi vui, vuiatri, vuàutri Avìavu
iddu, idda Avìa iddi Avìanu
Passatu Pròssimu
Haiu avutu ecc.
Passatu Rimotu
Singulari Plurali
iu Appi nui, nuiatri, nuàutri Àppimu
tu Avisti vui, vuiatri, vuàutri Avìstivu
iddu, idda Appi iddi Àppiru
Trapassatu Pròssimu
Avìa avutu ecc.

Modu Congiuntivu cancia

Ntô Sicilianu si usa lu prisenti congiuntivu comu lu prisenti indicativu.

Mpirfettu
iu,tu,iddu Avìssi
Nui, nuiatri, nuàutri Avìssimu
Vui, vuiatri, vuàutri Avìssivu
Iddi Avìssiru
Passatu Rimotu
Avissi avutu ecc.

Modu Cundizziunali cancia

Lu cundizziunali nun è tantu usatu 'n sicilianu, ô sò postu si usa lu congiuntivu mpirfettu.

Modu Mpirativu cancia

Stu Modu usa sulu a secunna pirsuna singulari e plurali e usa lu prisenti ndicativu:

Hai a manciari. Aviti a partiri.

Lu mpirativu nigativu di la secunna pirsuna singulari ntô sicilianu è furmatu di la nigazzioni dû nfinitu di lu verbu:

Nun aviri prescia

Nfinitu cancia

Aviri

Passatu

Aviri avutu

Participiu cancia

Passatu

Avutu

Gerundiu cancia

Prisenti

Avennu

Passatu

Avennu avutu

Sprissioni Siciliani cu lu verbu aviri

Haiu pitittu,
Hai siti,
Aviti sonnu,
Hannu prescia,
Avemu deci anni l'unu.
          Verbi Rigulari
          Verbi Irrigulari
          Àutri Formi Spiciali

Wikipedia:Grammàtica