Luduvicu 'u Moru

(Rinnirizzata di Ludovicu 'u Moru)

Luduvicu Maria Sforza (Milanu, 27 giugniettu o 3 austu 1452 – Losci, 27 maiu 1508) fui duca ri Bari dau 1479, riggenti ru ducatu 'i Milanu dau 1480 au 1494 pi cuntu ru niputi Giuanni Galiazzu Maria Sforza e quannu ci parsi ura addivintau duca iddu stissu dau 1494 au 1499.

Luduvicu nta na disegninu du 1496

U chiamavinu Moru no picchì macari fussi figghiu ri nu marocchino, ma pirchini avieva li capiddi e li occhi niuri e puru jera scuru 'i pieddi, peroni jera figghiu ri sa patri e chissu ghiè sicuru.

A vita cancia

Iera figghiu ri Cicciu I Sforza, cunnuttieru assai canusciuto, e ri Bianca Maria Viscunti, figghia unica ri Fifiddu Viscunti. Quannu nasciu sa matri vitti ca 'u picciriddu ghiera lariu e ci dissi a sa maritu: "Cicciu, Cicciuzzu, vidica u picciriddu 'un si pò taliari, vidi ri miettici macari nu bieddu 'nnomi pi accummarari picchì sinoni siemo cunsumati". E fui accussini ca 'u chiamaru Luduvicu.

Ri picciriddu ghiera assaj studiusu e bravu e s'imparau u latino. Appriessu ca sa frati Galiazzu muriu ammazzatu a cutiddati avanti a na chiesa, Luduvicu cu tutta na filarata ri vicissitudini si pigghiau 'u putiri e c'u futtiu a sa niputi Gianni Galiazzu, ca ghiera nu carusu anticchiedda babbuliddu.

'Nta u 1491 si maritau a Biatrici d'Esti, figghia di Erculi I d'Esti. Quannu sa mugghieri muriu, Luduvicu impazziu ru duluri e nun pinsau chiù a u so statu. Alla fini fui jttatu fuora a vastunati ri francisi e muriu prigiuni in Franza 'ntau 1508.

Figghi cancia

Ra mugghieri Biatrici appi du picciriddi:

  • Erculi Massimianu (1493 - 1530) cunti 'i Pavia e di ranni duca di Milanu (1513 - 1515);
  • Cicciu (1495 - 1535), principi 'i Russanu e cunti 'i Borrello, appriesso fu puru iddu cunti 'i Pavia e duca 'i Milanu (1521 - 1535). Si maritau a Cristina 'i Danimarca (1522 - 1590), figghia 'i Cristianu II 'i Danimarca.

Avievino aviri puru nautru carusu ma sa mugghieri muriu mientri accattava, nto 2 jennaru 1497.

Luduvicu ghiera puru nu fimminaru e c'appi bieddi fimmini prima e puru duoppu ca si maritau.

Di l'amanti Binnarda di Corradi c'appi:

  • Bianca Giuanna.

Di l'amanti Cicilia Gallirani c'appi:

  • Cesari.

Di l'amanti Lucrezia Criveddi c'appi:

  • Giuanni Paolo I Sforza.
  • Isabedda.

Di l'amanti Rumana c'appi:

  • Leone.

Di fimmini ca un si sapi cu sunnu o unni l'attruvau, c'appi:

  • Galiazzu Sforza Viscunti, ca fui u primu figghiu e chistu ghiè sicuru.
  • Sforza.