San Giuvanni Teristi di Palermu
Giuvanni Teristi di Palermu (o Santu Juanni 'n sicilianu) (Palermu 995 ca - 1050 ca) fu nu riliggiusu càlabbru-grecu, ca campò ntô XI sèculu, viniratu comu santu.
Biografìa apoluggetica
canciaLa biografìa dû santu si basa essenziarmenti supra la tradizzioni pupulari. Ntô 995, ô tempu dâ duminazzioni àraba dâ Sicilia, li Saracina si nni jiru nâ Calabria; lu patri di Giuvanni fu ammazzatu e la matri, ca era ncinta, fu fatta prijuniera e purtata a Palermu unni accattò lu picciriddu ca criscìu nta la fidi cristiana.
Quannu àppi 14 anni, sò matri lu mannò ntâ sò terra d'urìggini n Calabria, nnô paisi chiamatu Cursanu.
Cu na Cruci nica ntê manu passò cu na varca lu strittu di Missina e arrivò nnê spiaggi di Monasteraci. Li paisani quannu lu vìttiru cu li robbi dî turchi, lu purtaru nnô vìscuvu Giuvanni ca ci addumannò dunni vinìa e zoccu buscassi. Lu picciottu dissi ca addumannava lu Vattiu, ma lu vìscuvu prima di dunariccillu e mintìricci lu sò nomu ci fici fari tanti duri provi.
Manu manu ca criscìa ci piacìa la vita ca facìanu li mònachi ntê grutti vicinu a Stilu e spiciarmenti dui d’iddi: Ambrogiu e Cola. Doppu ca fici tanti nzistenzi, datu ca era ancora picciottu, lu fìciru tràsiri nnâ Cumunità e fu tantu virtusu ca lu fìciru Abbati.
N Cursanu asciò nu tisuru dâ sò famigghia e, secunnu la Rèula di Santu Basiliu, lu spartìu ê puvuredda. Vicinu lu cummentu cc’era na grutta e dintra na surgiva; cu lu pirmissu dû patri supiriuri era sulitu prijari mmenzu a l’acqua agghiacciata.
Nu jornu vosi jiri a visita a nu cavalieri di Rodi, vicinu a Monasteraci, c'avìa pinzatu pipistiari dû Cummentu nnô misi di giugnu; si purtò nu ciascu di vinu e na cuddura, ma, pi strata, vitti na picca di jurnatara e cci spartìu a iddi lu pani e lu vinu; agghicò na forti timpesta e si scantaru tutti pû frummentu, ma Giuvanni si misi a prijari e lu frummentu fu cugghiutu e attaccatu nnê gregni. Accussì fu chiamatu Teristi, ca veni a diri “ chiddu chi meti “. Lu patruni di li tirreni li arrijalò ô cummentu.
Murìu ammeri a lu sèculu XI (forsi ntô 1054) e vinni sippillutu nnô Cummentu di la Madonna dû Mastru o San Giuvanni vecchiu o dû Voscu. Lu Cunti Ruggeru, àppi na chiàia nnâ facci e comu ci appujò la vesti di Giuvanni Teristi guarìu; tanti àutri furu sanati: sciancati, orbi, surdi e nnimuniati.
Cilibrazzioni
canciaLa Vita dû Santu fu traduciuta dû grecu n latinu e s’ammuntùa dui voti l’annu: lu 24 di frivaru e lu 24 di giugnu. S’accuminzò a cilibbrari n Palermu di lu 1737 e ntô 1724 lu Patri Ginirali dî Mònachi Basiliani arrijalò a Cattiddrali di Palermu l’ussu dû vrazzu dû Santu. Nzinu ô 1958 fu arricurdatu dâ Crèsia palirmitana.