Simón Bolívar

Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios megghiu canusciutu comu Simón Bolívar (Caracas, Venezzuela 24 di giugnettu 1783 – Santa Marta, Colombia 17 di dicèmmiru 1830) era nu cummannanti, patriota, puliticu e militari vinezzuelanu. Libbiràu tanti dî paisi ntâ Mèrica dû Sud dâ Spagna. Pi quattru anni fu prisidenti dâ Granni Colombia antiriuri. Lu paisi di Bolivia pigghia lu sò nomu drittu di Bolívar.

Biografìa

Nascìu a Caracas, figghiu di prupietari tirreri, ma appi puru antenati ca vinianu dâ Calabbria. Studiau n Europa, duranti l'Epopea dâ Rivuluzzione Francisa, e ntra ddu pirìudu s' appassionau ê mprisi di Napuliuni, tantu è veru ca cummattìu cu iddu, e participau tra li tanti a l'Assediu da Mantia ntô 1806. Turnatu n America, vistu ca la Spagna era sutta li manu napuliunichi, assai stati suddamericani nni apprufittaru mi si dichiàrunu nnipinninti. Ntô 1813, doppu anni di battagghi participau â libberazzioni dû Venezzuela, e ntô 1816 prucramau la Nova Ripùbbrica Nnipinninti, la Granni Colombia, ntô 1825 prucramau la Ripùbbrica dû Perù Sittintronali, ca macari n so' unuri addivintau Bolivia e lu fìciru Prisidenti dâ Ripùbbrica. Ma la Granni Colombia nun durau assai, nfatti doppu picca anni (20 anni dâ nascita) nasceru li stati dâ Colombia, Venezzuela, Bolivia e Ecuador. Simon Bolìvar murìu a Santa Marta, Colombia. Purtatu ntâ tomba di famigghia, doppu picca anni fu misu a Caracas ntô Panteon Nacional. Bolìvar è cunziddiratu di tutti una di l'armi di l'America Latina, sìmmulu di Libbirtà e di Rivoluzzioni. Lu Venezzuela d'oi si chiama Republica Bolivariana de Venezuela, propia n unuri a iddu.

Nta Commons s'attròvanu àutri mmàggini rilativi a Simón Bolívar.