Aralar
Aralar, di lu nomu di na catina di munti situata ntra Navarra e la pruvincia bsca di Gipùzcoa, è nu partitu pulìticu nnipinnentista ca ùpira nnî Paisi Baschi e nta Navarra. La sò sedi è n Pamplona. Aralar faci parti di l'accussidditta izquierda abertzale (manca nazziunalista), zoè di chidda banna dû nnipinnentismu bascu, cunzidirata comu la cchiù radicali dû nazziunalismu bascu, ca voli ntraprènniri â strata dû sucialismu doppu la futura nnipinnenza di li Paisi Baschi.
Funnazzioni
canciaNasciutu ntô 1990 comu na currenti artirnativa ntra lu partitu Herri Batasuna, ntô 2000, doppu la fini dâ tregua di l'ETA, s'arrassò assai di la idioluggìa di Batasuna, cunnannannu la viulenza e la lutta armata comu menzu p'arrivari a la nnipinnenza, e fu funnatu comu n'àutru partitu diffirenti.
Aralar oi
canciaNtô nuvèmmiru dô 2004 ci fu 'n San Sebastián lu sicunnu cungressu dû partitu, unni fu ammintuatu arreri curdinaturi ginirali dû partitu lu vecchiu funnaturi Patxi Zabaleta. Ntâ stissa uccasiuni fu custituita la banna giuvanili di Aralar, Iratzarri (Arruspìgghiati! 'n euskera). Sempri di lu 2004, ntâ Navarra furma parti di la coalizzioni Nafarroa Bai nzemmula a Eusko Alkartasuna, Batzarre, PNV e àutri partiti nnipinnentisti minuri.
Nunustanti ca la sò apparizzioni fu criticata assai e fu cunzidirata piriculosa pâ frammintazzioni dû votu nazziunalista, li risultati alitturali parunu nun dari raggioni a sta ùrtima tiurìa.