Groenlannia

paìsi autònumu dû Regnu di Danimarca
(Rinnirizzata di Groinlandia)

La Groenlannia ('n danisi: Grønland: "Terra Verdi", e 'n groenlannisi: Kalaallit Nunaat: "Terra di l'Òmini") è l'ìsula cchiù granni dû munnu (l'Australia è un cuntinenti), arraccupunata di ghiacci pi l'84% dâ so supirfici.

Cartina dâ Groenlannia.
Bannera dâ Groenlannia.

Storia cancia

La Groenlannia fu una dî culonii dâ Norveggia nzinu ô 1814, quannu passàu sutta lu cuntrollu dâ Danimarca; ma fu sulu ntô 1953 c'addivintàu parti dû regnu danisi. Fu tirritoriu danisi nzinu ô 1979, quannu a l'ìsula cci fu cuncidutu l'autocuvernu (hjemmestyre) dû Folketing, lu parramentu danisi. La liggi trasìu 'n viguri l'annu siquenti.

Pulìtica cancia

Federico X di Danimarca arresta lu capu di statu dâ Groenlannia. Fu parti dâ Cumunitati Ecunomica Europea, comu tirritoriu danisi, dû 1972 ô 1985 quannu dicidìu di niscìrinni ccu referendum. La Groenlannia resta tirritoriu danisi, puru si giugraficamenti la Groenlannia fa parti dâ placca cuntinintali amiricana. 

La sula càmmara, è diciutu Landsting. Havi 31 rapprisintanti vutati dô pòpulu ccô votu prupurziunali e arrestunu ô putiri ppi 4 anni. Vènunu macari du' rapprisintanti vutati ppô parlamientu danisi, lu Folketing.

Lu capu cuvernu èni lu Primu ministru dâ Gruellànnia, paccamora Hans Enoksen. Lu 25 di nuvèmmiru2008, lu 76% dô pòpulu diçiu seni cô Referendum gruellannisi pâ Liggi dô cuvirnàrisi (Autunumia).

La capitali dû Groenlannia è Nuuk (Godthåb, 'n lingua danisi). La citati havi 13.000 abbitanti cumposta a l'80% di groenlandisi e ô 14,5% di danisi.

Ecunumìa cancia

Lu GHRG (Greenland Home Rule Government) fici na pulítica fiscali strinciuta â fini dô 1980, ca iu n favuri ô surplus ntê cunta púbblichi mantiniennu a mflaziuni vascia. La Gruellànnia appiersu suffriu ppi curpa di na críscita ecunòmica tinta ntô 1990, ma dô 1993 la cunumia soi iu miègghiu.

Lijami di fora cancia

Guida dâ Groenland

Turismu Groenlandisi




Paisi dû Munnu | Amèrica
Amèrica Sittintriunali: Canadà | Stati Uniti | Mèssicu
Amèrica Cintrali: Aiti | l'Antilli | (li) Bahama | Belizi | Barbados | Costa Rica | Cubba | Dominica | Guatemala | Giamaica | Grenada | Honduras | Nicaragua | Panamà | Ripùbbrica Duminicana | El Salvador | Saint Kitts e Nevis | Santa Lucia (nazzioni) | Saint Vincent e Grenadine | Trinidad e Tobagu
Amèrica Miridiunali: Argintina | Bolivia | Brasili | Cili | Colombia | Ecuaturi | Gujana | Paraguai | Perù | Surinami | Uruguai | Venezzuela
 
Wikimedaglia
Chista è na vuci nzirita nni l'artìculu n vitrina, zoè una dî mègghiu vuci criati dâ cumunità.
Fu arricanusciuta lu 2017

S'hai traduciutu n'artìculu o hai criatu na vuci e riteni ca sia lu casu di fàrila canùsciri picchì è cumpreta n tuttu, signàlila. Naturalmenti, sunnu boni accittati suggirimenti e canciamenti chi mìgghiùranu lu travagghiu.

Signala na vuci          Archiviu         Talìa tutti l'articuli n vitrina