Rivuluzzioni nnipinnintista siciliana dû 1848
La rivuluzzioni nnipinnintista dû 1848 succidìu n Sicilia e rapprisenta la prima nta l’Europa di ddu annu ca nfatti era riccu di rivuluzzioni nnipinnintisti e/o libbirali. Duranti lu piriudu di nu menzu sèculu dû 1812 ô 1862 ni attruvamu armenu quattru rivuluzzioni significanti ca abbènninu n Sicilia. Chidda dû 1848 è arricurdata nun sulu pû fattu ca succidìu nta n'èbbica europea quannu s'attròvanu assai rivuluzzioni pi tutti li banni, ma videmma pû fattu dâ mudirnitati dî principî affirmati, cuntinennu chiddi dâ rapprisintativitati pupulari e dâ cintralitati dû Parramentu, tantu menu dâ supiriuritati dû Parramentu a rispettu ô stissu reghi. Ô stissu tempu fu propunuta l'idìa assai avanzata di na cunfidirazzioni cu l’àutri stati e pòpuli di l'Italia. Li principî suciali e pulìtichi ca vìnniru affrimmati si ponnu vidiri comu na cuntinuitati di li cunquisti dâ pricidenti Custituzzioni siciliana dû 1812, ca rapprisintò nu mudellu assai avanzatu videmma (n tèrmini jurìdici e pulìtici).
Lu risurtatu di sta rivuluzzioni fu n'abbrivisciutu Statu Sicilianu, supravivennu p'un annu (o sìdici misi, p'èssiri cchiù pricisi). Lu statu fu guidatu di Ruggeru Sèttimu, ca, numinatu Patri dâ Pàtria e Prisidenti dû Cunzigghiu dû Regnu di Sicilia, si cumpurtò di veru e propiu comu Capu di Statu n aspittanza ca lu Parramentu Sicilianu addijissi nu cannidatu ô tronu, capaci di libbiràrisi d'ogni lijami câ dinastìa d’appartinenza. Acchidunu suprattuttu pripiratu a accittari in toto la Custituzzioni Siciliana.
Câ cunzinna di Palermu, lu 15 di maiu dû 1849, lu Statu Sicilianu, natu dâ rivuluzzioni dû 12 di jinnaru, accabbò di vìviri e li Burbuna arriturnaru ô putiri.
Ruggeru Sèttimu si nni jiu n esiliu ntâ Malta, a bordu di na navi ngrisa. Ntô portu di Valletta fu accittatu cu l'anuri di nu Capu di Statu. Murìu ntâ Malta ntô 1863. La salma di Sèttimu è òi sippilluta nnâ Chiesa di San Domenico, Pantheon dî Siciliani.
Viditi puru
canciaRifirimenti
cancia- Correnti, Santo (2002) A Short History of Sicily, Les Editions Musae, Montreal.
- Scianò, Giuseppe (2004) Sicilia, Sicilia, Sicilia!, Edizione Anteprima, Palermo (in Italian).
- Vespri siciliani
- Rivuluzzioni ndipinnintista siciliana dû 1848
- Risurgimentu
- Sbarcu di Garibbardi
- Mafia
- La rivorta dû 7 e menzu di Palermu
- Fasci siciliani
- Secunna guerra munniali (Opirazzioni Husky)
- Muvimentu Nnipinnintista Sicilianu
- Esèrcitu Vuluntariu ppâ nnipinnenza dâ Sicilia
- Turi Giulianu
- Purtedda dâ Ginestra
- Statutu d'autonumìa sicilianu