Muvimentu Nnipinnintista Sicilianu

Lu Muvimentu pâ 'Nnipinninza dâ Sicilia (MIS, Movimento per l'Indipendenza della Sicilia), diciutu macari Muvimentu 'Nnipinnintista Sicilianu, è nu muvimentu pulìticu siparatista, attivu 'n Sicilia ntra lu 1943 e lu 1947 e dû 2004, ca havi comu idea principali la 'nnipinninza nazziunali di l'ìsula dû Statu Talianu.

Stòria dû MIS

Lu muvimentu nascìu ntô sittèmmiru 1942, comu Cumitatu pâ Nnipinnenza dâ Sicilia (CIS), pigghiannu li pinzeri dê Vespri Siciliani. Lu primi prisidenti fu Antrea Finucchiaru Aprili. Ntô muvimentu trasenu assai espunenti pulìtici di diversa idioluggìa, ntra chisti lu sucialista Antoniu Canepa (cumannanti di l'EVIS, l'Esercitu Vuluntariu pâ Nnipinnenza dâ Sicilia), Giuvanni Guarinu Amella, ca appoi si ni nesci prifirennu na suluzzioni autonumista cchiù mudirata, e certiduni espunenti dâ dritta, ntra chisti lu baruni Luciu Tasca liatu â nubbirtà latifunnista, lu munarchicu Gugghiermu Paternò, duca di Carcaci, e macari certiduni espunenti vicini â mafia ca jèunu contru all'autoritarismu nazziunali talianu.

Cicciu Ristuccia

Lu muvimentu si misa â luci ô ndumani di l'armistizziu di Cassibbili, quannu ntâ cunfusioni dâ guerra lu Statu Talianu avìa abbannunatu la Sicilia ê mmasuri furisteri ca ancora nun avèunu finutu l'uccupazzioni. Finucchiaru Aprili a uttùviru dumannau l'abdicazzioni di Vittoriu Emanueli III e lu 9 di dicèmmiru ni cugghiu l'accordu di na dicina di diputati siciliani. Ntâ primavera dû 1944, pi daricci megghia forza â sò lotta lu CIS vinni tagghiatu fora pi criari e dari lòcu ô Muvimentu pâ Nnipinnenza dâ Sicilia (MIS). Ntî stu clima di granni spiranzi c'erunu macari assai prissioni fatti dê sirvizzi siggreti sia miricani ca britannichi pi circari ugnunu di ruffianarisi lu niunatu muvimentu e pigghiari cchiù mpurtanti ròlu 'n viduta dâ prossima nnipinnenza di l'ìsula. Pi chistu, l'amministrazzioni pulìtica di l'Alliati vietau ogni attività pulìtica facennu eccizzioni pirò pô MIS.

Ntô pisanti scontru idiologgicu ntra classi pulìtica e mafia tirrèra trasunu ntô MIS certiduni membri pulìtichi vicini â mafia comu Calòggiru Vulpi e Calòggiru Vizzini. Cu tuttu ca la trasuta avìa statu cumannata pi causi diversi di chiddi pulìtichi, havi na curta durata e Vizzini e l'àutri espunenti, vinènnu cuntinuamenti attaccati dê diriggenti dû MIS Attiliu Castrugiuvanni e Ninu Varvaru, sunu custrunciuti a lassari lu muvimentu pi dari lu sò appoju ê rinasciuti partiti pulìtichi taliani, primi ntra tutti la Dimucrazzìa Cristiana e lu Partitu Cumunista Talianu.

Ntô autunnu dû 1944, ntô mentri dû primu cungressu ca si veni a fari a Taurmina, vinni pigghiata la dicisioni di passari ê cummattimenti armati, macari pi rispunniri ê cuntinuati viulenzi ca vinèunu fatti dê forzi di l'ordini contru sedi e membra dû MIS (prima ntra tutti chisti la straggi di Via Macqueda ca avvinìu a Palermu pròpiu ntô mentri dû primu cungressu dû muvimentu). Sutta sti pisanti prissioni, lu MIS pruvau la nzurrizzioni siparatista ccâ furmazzioni di l'Esercitu Vuluntariu pâ Nnipinnenza dâ Sicilia (EVIS), la attività guerrigghiera di chist'ùrtimu fu tarmenti forti ca pi jittaricci manu lu cuvernu fu custrinciutu a mannari 'n Sicilia l'Esercitu Talianu. Lu 17 di giugnu 1945 ntî nu cummattimentu, li carrabbinèri ammazzanu lu cumannanti di l'EVIS Antoniu Canepa, nzèmmula a Carmelu Rusanu e Pippu Lo Giudici.

Doppu lu travagghiu di na spiciali cunsurta (unni c'era ntô menzu macari Giuvanni Guarinu Amella), e pricisi trattativi chê cumannanti dû MIS, lu 15 di maiu dû 1946 lu re Ummertu II ficia nu dicretu liggislativu unni vinìa canusciutu â Sicilia lu Statutu Spiciali di Autonumìa. Lu Statutu veni appoi tramutatu 'n liggi lu 26 di frivaru 1948 dû parlamentu dâ Ripubblica Taliana. All'elizzioni pi l'Assimbrea Custituenti dû 2 di giugnu 1946, lu MIS pigghia lu 0,7% dê prifirenzi (lu 8,8% 'n Sicilia) e 4 sègghi. Vinnunu eliggiuti Antrea Finucchiaru Aprili (34.068 prifirenzi), Ninu Varvaru (18.520), Cuncettu Gallu (14.749) e Attiliu Castrugiuvanni (10.514).

Ntô mentri dû III Cungressu tinutusi ntô frivaru dû 1947 dû novu a Taurmina, vinni jittatu fora Ninu Varvaru, ex siggritariu dû muvimentu e megghiu guida dâ currenti di manca (dâ quali pirò nun vinni d'accordu lu Partitu Cumunista Sicilianu dû futuru siggritariu dû MIS Franciscu Mazza), pi dicisioni dâ magghiuranza. Li scaciuni nun vinnunu mai faciuti chiari: secunnu certiduni pâ prissioni dâ nubbirtà latifunnista ca vulìa na svorta a bbêri a dritta, secunnu àutri a causari l'alluntamentu di Varvaru fonu li prissioni supra di iddu e sò mugghieri dû Partitu Cumunista Talianu, avennu chistu pigghiatu na pusuzzioni cuntraria e pruvucatoria contru la leadership di Antrea Finucchiaru Aprili. Pi sustutuìri Ninu Varvaru vinni eliggiutu siggritariu Attiliu Castrugiuvanni. Doppu Varvaru nzèmmula a Anzelmu Crisafulli e àutri dissidenti furmanu lu Muvimentu pâ Nnipinnenza dâ Sicilia Dimucraticu-Ripubblicanu (MISDR). Lu muvimentu di Varvaru pirò si ìju pirdennu doppu picca tempu.

Lu MIS participau all'elizzioni riggiunali siciliani dû 20 di aprili 1947, unni pigghiau nu bonu risurtatu cu 171.470 prifirenzi (quasi lu 9%) facennu 8 diputati: Antrea Finucchiaru Aprili, Giuacchinu Girmanà, Cuncettu Gallu, Attiliu Castrugiuvanni, Pippu Calatabbianu, Saru Cacopardu, Tanu Dracu e Petru Landulina. Cu tuttu chistu lu muvimentu scumparìu dâ pulìtica doppu l'elizzioni pulitichi dû 18 di aprili 1948 quannu lu MIS nun arriniscìu a pigghiari mancu na sègghia. Doppu la scunfitta elitturiali spuntanu li dimissioni di Finucchiaru Aprili e di àutri membra.

Lu MIS oi

Senza ca mai ci fu nu sciugghimentu furmali, lu MIS supravvissi pi dicenni, ntâ forma di gruppu di prissioni ca ni tutilau la mimoria e la cuntinuità, grazzî ô travagghiu di diriggenti comu Franciscu Mazza e Saru Fasanaru, cu scarsi apparizzioni elitturiali cu diversi noma e sìmmuli, ntra chisti chiddu ca purtava lu nomu di Muvimentu - Stòricu - Sicilianu M.I.S. 1943 ca è lu sìmmulu ufficiali â basi dû attuali cuntrassegnu elitturali. Doppu la morti di Fasanaru, avvinuta lu 27 di jinnaru 2004, lu MIS ntô 22 di aprili 2004 hà statu addutatu di certiduni dicini di militanti nnipinnintisti di nu rigulari attu custutuitivu arriggistratu cu pirmissu nutarili, basatu ntô Statutu appruvatu ntô III Cungressu. Nzinu allura lu MIS avìa statu na assuciazzioni pulìtica-culturali di fattu. Guidatu dû sicritariu Neddu Rapisarda, e di autri diriggenti, lu MIS ntô 2006 annunziau la sò dicisioni di turnari â pulìtica attiva, macari 'n manèra elitturali. Hà dipusitatu lu sìmmulu ufficiali pi occasioni di l'elizzioni riggiunali 2006 e participau â campagna elitturali pô referendum dû 25 e 26 giugnu 2006 pi sustiniri lu "NO" contru â divuluzzioni. Oi la pulìtica dû MIS è fatta di tri princìpî: diculunizzazzioni, Autuditirminazzioni di li pòpuli, nnipinnenza e noltri cummatti contru la pulìtica dû Statu Talianu 'n Sicilia, ca secunnu lu muvimentu addopira etica, manèri e cosi tipichi dâ mafia, viduta comu nu "strummentu di upprissiuni culunialista", pi niàri la libbirtà â Sicilia.

Cungressi

I Cungressu - Taurmina, nuvèmmiru 1944
II Cungressu - Palermu, 14-16 di aprili 1945
III Cungressu - Taurmina, dû 31 di jinnaru ô 3 di frivaru 1947
IV Cungressu - Taurmina, dû 22 ô 24 di giugnettu 1950

Diputati dû MIS

Assimbrea Custituenti (1946-1948)

Assimbrea Riggiunali Siciliana, I Liggislatura (1947-1951)

Saru Cacopardu
Pippu Caltabbianu, passatu appoi ô MISDR
Attiliu Castrugiuvanni
Tanu Dracu
Antrea Finucchiaru Aprili, dimissusi lu 2 di marzu 1948 e sustituiutu di Vicenzu Bongiornu
Cuncettu Gallu
Giuacchinu Girmanà
Petru Landulina

pruclamati ntô cursu dâ liggislatura:
Vicenzu Bongiornu, trasutu lu 9 di marzu 1948 pê dimissiuni di Antrea Finucchiaru Aprili
Vicenzu Faranda, trasutu lu 15 di marzu 1949 pâ morti di Franciscu Paulu Lo Presti, ca mossi l'8 di austu 1948

Liami Esterni

Avvinimenti stòrichi dâ Sicilia