Manfredi di Sicilia
Manfredi di Sicilia (1232 — 26 di frivaru, 1266), rè dâ Sicilia dû 1258 finu â sò morti, fu lu figghiu nun liggìttimu di Fidiricu II di Hohenstaufen (Fidiricu I di Sicilia) cu Bianca Lanzia. È pussìbbili ca si maritaru prima dâ morti di Fidiricu.
Biografia
canciaPari ca Fidiricu stissu trattava Manfredi comu liggìttimu, e ntô sò tistamentu lu numinau comu Prìncipi di Tàrantu e lu rappresentanti in Italia di sò fratastru, lu rè tudiscu, Curradu IV di Hohenstaufen (chi succidìu a Fidiricu comu rè di Sicilia). Puru chi nn'appi sulu diciadottu anni d'etati, Manfredi si cumpurtau sempri câ fidìzzia. Quannu Curradu murìu ntô maiu dû 1254, Manfredi, rifiutannu di cèdiri la Sicilia ô Papa Nnuccenzu IV, accittau la riggenza pi Curradinu di Hohenstaufen, lu figghiu giùvani di Curradu. Cu l'aiutu dî soi surdati saracini, battìu n'asèrcitu papali a Foggia lu 21 di dicèmmiru dû 1254 e accussì riniscìu a stabbiliri la sò auturitati pi tuttu lu regnu sicilianu.
Ntô 1258, apprufittannu di quarchi nutizzia fàusa chi dicìa ca Curradinu era mortu, Manfredi vinni ncurunatu rè di Sicilia 'n Palermu lu 10 di austu di lu stissu annu. La farsitutini di sta nutizzia vinni ricanusciuta prestu; ma lu novu rè avìa già lu sustentu dû pòpulu, e rifiutau âbdicari. La culliganza chî saracini affruntau lu papa, addicchiarau la ncurunazzioni nnullata e scummunicau Manfredi. Ma Manfredi cuntinuava lu stissu e si juncìu chî Ghibbillini contra li Guelfi, vincennu na battagghia a Munti Apertu lu 4 di sittèmmiru dû 1260. Vinni ricanusciutu comu pruttituri dâ Tuscana dî burgisi di Firenzi. Lu Papa si scantau di sti abbinimenti e Papa Urbanu IV circau aiutu dâ Francia e cummincìu Carlu I di Angiò, lu frati dû rè Luiggi IX di Francia, ad accitari lu regnu di Sicilia.
Li asèrciti di tutti dui si scuntraru ntâ Battagghia di Beniventu lu 26 di frivaru dû 1266, unni Manfredi persi. Lu rè stissu, ammustrannu cchiù curraggiu dî soi surdati, si lanzau ê francisi chi l'ammazzaru. Di prima, lu sò corpu vinni cruvicatu ntô campu dâ battagghia, ma cchiù doppu, lu Papa dicisi di ricupirari lu corpu e di jittàrilu fora dû tirritoriu papali, allatu dû ciumi Gariglianu.
Manfredi s'avìa maritatu dui voti. La sò prima mugghieri era Biatrici, la figghia di Amadeu IV di Savoia, cu cui appi na figghia, Custanza, chi era la mugghieri di Petru III di Araguna. La secunna mugghieri, chi murìu ncarzarata ntô 1271, era Èlena, figghia di Micheli II di Epiru. Li scrittura dû tempu làudanu Manfredi pû sò carràtiri nubbuliusu. Era ricanusciutu pâ sò biddizza e ntilliggenza. Lâ morti di Manfredi significau nun sulu la fini dû regnu svevu di Sicilia, ma si pò parrari puru dâ fini dûn regnu nurmannu-svevu cuntinuu dû 1091. Forsi fu l'èbbica cchiù granni dâ storia siciliana, nta cui truvamu n'ìsula pròspira, putenti e avanzata in tèrmini di liggi, pulìtica, econumìa, arti, scienzi e li rapporti ntra li diversi razzi e riliggiuni dintra e fora di Sicilia.